Wopke van der Lei: Tweetaktmotoren

Vol ongeloof las ik in de late zestiger jaren dat brommers veel meer vervuilen dan auto's. Nog steeds verbaast het me dat met die wetenschap nooit wat is gedaan, terwijl die verschillen alleen zijn toegenomen. Even leek het er op dat het probleem zich in de jaren tachtig vanzelf zou oplossen toen de brommer zijn populaire image onder jongeren verloor en brommende ouderen door de welvaart of via natuurlijke selectie gedwongen geen vervangende exemplaren meer aanschaften. Helaas.

Weliswaar  leverde het merk Honda veertig jaar geleden een geweldige verbetering door de toepassing van nauwelijks vervuilende viertaktmotoren op brommers maar die zijn  niet meer in productie. Alleen studentikoze types berijden deze nog. Inmiddels heeft de bromfiets plaats gemaakt voor een veel venijniger fenomeen voor in de vorm van visueel en atmosferisch zeer sterk vervuilende tweetaktscootertjes. U weet, er wordt aan benzine voor tweetaktmotoren smeerolie toegevoegd. Juist die toevoeging veroorzaakt de ernstige vervuiling. De oplossing ligt al jaren voor het grijpen: verbied tweetaktmotoren voor tweewielers. Een effectieve maatregel die het klimaat op fietspaden en in binnensteden sterk verbetert en veel energie bespaart. Kleine viertakten halen gemakkelijk 60 kilometer uit een litertje euroloodvrij.

Maar er gebeurt niets. Dagelijks kampen voetgangers en fietsers met zeer ernstige stank en vervuiling van gemeen knetterende scootertjes. Was  fijnstof in de zestiger jaren, nog onbekend, onlangs bleek dat fijnstofvervuiling  van brommers die van auto en zelfs vrachtwagen  ruimschoots overtreft.

En toch gebeurt er niets. Maatregelen liggen voor de hand, -keur alleen viertaktmotoren voor vervoersdoeleinden goed- de motoren zijn veel zuiniger, maken minder lawaai, fijnstofproductie valt te verwaarlozen, stinken doen ze ook niet meer. Waarom die passiviteit van politici en milieubeweging? Is het omdat beleidsbepalende volwassen op het moment dat scholen in en uitgaan –juist doet het probleem zich in volle omvang voor- op dat moment de fiets paden niet gebruiken?

Een keer heb ik het geprobeerd: een ingezonden stukje over dit onderwerp in dat vreselijke ANWB-blad. Bij meer dan een miljoen lezers in de krantenbak. Leek me wel wat. Doe dat nooit. Een vreselijk schreeuwende mevrouw –ik stelde me een type voor uitgedost in Schotse rok met speld- toeterde in de telefoon dat het stuk niet zou worden geplaatst. “Natuurlijk had de ANWB er aandacht voor maar ja, er waren zoveel ingezonden stukken en ja dan moest er wel eens een keuze worden gemaakt.” Ach, ze had gelijk: De ANWB neemt alleen slijmerige huldestukjes op. Ons sturen ze evenwel nog steeds de verkeerde kant uit.