Wonderlijke wulk

Wulken zie je meestal alleen als een leeg slakkenhuis op het strand, soms bewoond door een heremietkreeft. Met een beetje geluk vind je weleens het eikapsel van de wulk. Dit is een soort sponsachtige vuilwitte kluwen die rollend in de wind over het strand gaat. Om een levende wulk te zien moet je behoorlijk diep de zee in duiken.

Stevig en robuust
De wulk is een zeeslak met een stevige, robuuste schelp die wel 11 cm lang kan worden. De opening van de schelp is behoorlijk groot met een speciale groef voor de extra lange adembuis. De wulk kan zelfs als hij geheel onder het zand of de modder zit via deze buis ademhalen. Hij moet dan oppassen dat er geen platvis in de buurt is die zulke adembuizen als lekkernij beschouwen. De buis groeit gelukkig wel weer vrij gemakkelijk aan.

Voortplanting
Van oktober tot maart zoeken wulken elkaar op om te paren. De wulk kent aparte seksen en is dus niet tweeslachtig, zoals veel andere weekdieren. De eieren worden afgezet tussen planten of rotsblokken in vuistdikke eiermassa's die bestaan uit doorzichtige hoornachtige eikapsels.

In ieder kapsel zitten meerdere eitjes maar ondanks de duizend eitjes kruipen er uiteindelijk enkele tientallen slakjes uit. Pasgeboren slakjes, larven, blijven namelijk een tijdje in de kapsels leven tot ze een wat groter en steviger huisje hebben. Tot die tijd leven de eerst uitgekomen larven voornamelijk van de nog niet uitgekomen eitjes. 

Als de slakjes de kapsels hebben verlaten, blijven de lichte en moeilijk afbreekbare kluwens achter. De kapsels die op het strand liggen, zijn losgeraakt. Soms door waterbewegingen maar vaker door vistuig dat over de bodem wordt gesleept.

Vervuiling
Deze slak is heel gevoelig voor overbevissing, voor het omwoelen van de zeebodem en voor giftige stoffen zoals tributyltin. Deze gifstof werd tot 2008 gebruikt in de verf waarmee de aangroei van zee-organismen op schepen werd tegengegaan. Deze stof verstoorde de voortplanting van de wulken. Door een combinatie van deze oorzaken is de wulk zo goed als verdwenen uit het Nederlandse kustgebied en de Waddenzee. De laatste jaren zien we wel voorzichtige terugkeer van de soort in onze kustwateren.

Een tekort aan wulken levert ook een probleem op voor heremietkreeften. Wulkenschelpen zijn de enige die groot genoeg zijn om volwassen heremietkreeften te huisvesten. Als er minder schelpen zijn, zijn er ook meer dakloze heremietkreeften.

Bron: Ecomare, Soortenbank en Wikipedia