WNF: historisch kleine Noordpool beter beschermen

Het zeeijs op de Noordpool heeft dit jaar een nieuw historisch dieptepunt bereikt. Het Arctische ijsoppervlakte bedroeg 3,41 miljoen vierkante kilometer. Dat is slechts de helft van de gemiddelde omvang sinds 1979. Het recordverlies aan zeeijs, ruwweg twee keer Alaska, werd 16 september gemeten, het einde van het smeltseizoen. Het Wereld Natuur Fonds (WNF) roept landen op om de unieke, kwetsbare Arctische natuur snel beter te beschermen.

Beter beschermen
WNF wil daarom met overheden en de lokale bevolking het gebied ten noorden van Groenland en Canada tot beschermd natuurgebied uitroepen, omdat het zeeijs daar het langst blijft bestaan. De zogenoemde Last Ice Area kan een toevluchtsoord zijn voor de dieren op de Noordpool. ,,Het verdwijnen van zeeijs brengt het hele fragiele ecosysteem van de Noordpool ernstig in gevaar’’, zegt Gert Polet, Noordpooldeskundige van het Wereld Natuur Fonds. ,,Zeeijs is de basis van alle leven in de Arctische zee, van walvissen tot ijsberen. Is het ijs weg, dan stort het hele ecosysteem in. De wereld moet nú besluiten om het Arctisch gebied beter te beschermen, want het kan binnen afzienbare tijd ’s zomers al ijsvrij zijn.’’
 
Hoog tempo
Het recordverlies aan zeeijs is de zoveelste aanwijzing dat de Noordpool in hoog tempo verandert door de opwarming van de aarde. In juli bleek uit satellietmetingen ook al dat de ijsmasa’s op vrijwel heel Groenland dooiden. En in het begin van het voorjaar werden op Spitsbergen (Svalbard) de hoogste temperaturen van Europa gemeten. Daarnaast worden op steeds meer plekken walrussen aan land gezien, terwijl die op zee horen te leven. Noors onderzoek, mogelijk gemaakt door WNF, wees onlangs ook uit dat ijsberen door het verdwijnen van zeeijs ’s winters niet langer de eilanden kunnen bereiken waar ze in de sneeuw hun kraamkamers bouwen om te jongen.
 
Extreem weer
Het verdwijnen van het ijs in het Arctisch gebied heeft ook gevolgen voor het klimaat op het noordelijk halfrond. Volgens wetenschappers zorgt het slinken van de Noordpool voor nattere zomers, strengere winters en extremer weer. Dit jaar doen zich ook elders extreme klimatologische veranderingen voor, zoals recorddroogte in de Verenigde Staten. Die drijft de voedselprijzen wereldwijd op, wat ernstige gevolgen heeft voor de bevolking in de armste landen.
 
Zoektocht naar olie
De natuur op de Noordpool komt extra onder druk door dreigende olieboringen. Door het terugtrekkende zee-ijs kunnen oliemaatschappijen op de Arctische zeebodem op zoek naar olie. Het WNF is daar fel tegenstander van. Er is namelijk nog geen techniek om olie op te ruimen in de extreme Arctische weersomstandigheden. Shell, die als eerste boven de kust van Alaska naar olie zoekt, moest deze week proefboringen stilleggen vanwege technische mankementen.
 
Olie-industrie
,,Het is ironisch dat juist de plek die het meest lijdt van klimaatverandering extra gevaar loopt door de onverantwoordelijke olie-industrie’’, aldus Polet. ,,Het is een wetenschappelijk feit dat broeikasgassen door verbranding van fossiele brandstoffen, zoals kolen, olie en gas, verantwoordelijk zijn voor de huidige gevaarlijke opwarming van de aarde. De miljarden euro’s die oliemaatschappijen investeren in olieboringen op de Noordpool, zouden ze daarom moeten steken in hernieuwbare energie. Dat is de enige toekomst die we hebben.’’

Bron: WNF