Winterse avondster

In de loop van december wordt de heldere planeet Venus steeds beter zichtbaar. Elke avond fonkelt hij kort na zonsondergang als een opvallende avondster boven de zuidwestelijke horizon. Na de zon en de maan is Venus verreweg het helderste hemellichaam. Die grote helderheid dankt de planeet vooral aan zijn gesloten wolkendek: de wolken weerkaatsen het zonlicht heel goed.

Vandaag (14 december) is het precies 46 jaar geleden dat de Amerikaanse planeetverkenner Mariner 2 op korte afstand langs Venus vloog. Het was de eerste planeetpassage in de geschiedenis van het ruimteonderzoek. Mariner 2 ontdekte dat Venus geen paradijselijke wereld was, zoals lange tijd werd aangenomen, maar een planetaire hel.

Door de dikke dampkring is de luchtdruk op het planeetoppervlak 90 keer zo hoog als op aarde. De dampkring bestaat voor het overgrote deel uit kooldioxide (CO2), waardoor er sprake is van een extreem sterk broeikaseffect. Als gevolg daarvan is de oppervlaktetemperatuur op Venus bijna 500 graden. Leven is er absoluut onmogelijk.

Gezien vanaf de aarde is Venus echter een lieflijke verschijning. De planeet is niet voor niets genoemd naar de Romeinse godin van de liefde. De komende weken en maanden blijft hij verreweg het meest opvallende object aan de avondhemel. Hou Venus vooral op oudejaarsavond in de gaten: vanaf 18.00 uur is er dan een prachtige samenstand zichtbaar met de smalle maansikkel.

Govert Schilling
www.allesoversterrenkunde.nl