Wilsterflappen: verlies van een eeuwenoude traditie

Als je je in het najaar ergens langs de Friese IJsselmeerkust bevindt is de kans groot dat je wilterflappers tegen gaat komen. Het wilsterflappen is een eeuwenoude manier om goudplevieren te vangen. Tegenwoordig is dit van groot wetenschappelijk belang, maar de traditie dreigt uit te sterven.

Een van de grootste nog levende wilsterflappers is Catrinus Monkel, die inmiddels 84 jaar is. Op zijn klompen trekt hij nog iedere week de weilanden rondom Stavoren in om goudplevieren (wilsters in het Fries) te vangen. Hij is al zijn hele leven verknocht aan het wilsterflappen, maar opvolging is er vooralsnog niet. De Friese jeugd staat niet te springen om in hun vrije tijd goudplevieren te vangen, zegt hij. Als dat niet gaat veranderen dreigt de traditie uit te sterven. Menno zoekt Catrinus op, die tijdens onze opnames bijzonder veel geluk heeft.

De goudplevier (Pluvialis apricaria) staat vooral bekend om zijn prachtige broedkleed. De volwassen vogel hebben goudkleurig gespikkeld op de rug en kruin, met een zwarte buik, hals en kop en verder zwart tot aan het oog bij het mannetje. In de winter verdwijnt het zwart en is de buik lichtbruin gestippeld.

In Nederland zijn goudplevieren het meest in het voorjaar (maart-april) en in het najaar (september-november) te zien. Als het een zachte winter is, blijven grote aantallen goudplevieren in Nederland hangen. Rond 1900 broedde de goudplevier in Nederland in kleine aantallen in de heidegebieden van de Peel en Drenthe. Mede door ontginningsactiviteiten is hij als broedvogel sinds de jaren dertig van de vorige eeuw in Nederland uitgestorven. Daarom staat de vogel ook op de Rode Lijst.

Kijk vrijdag 4 december 2020 naar Vroege Vogels langs de Friese IJsselmeerkust om 19.50u op NPO 2!