Wilde kat rukt op, maar wordt ook bedreigd door huiskat

In het zuiden van Limburg leeft een bijzonder verborgen roofdier: de wilde kat. Dit is geen verwilderde huiskat, zo’n 25 echt wilde katten lopen rond in ons land. Ze zijn hier gekomen uit de Eifel en ARK Rewilding Nederland doet al jaren onderzoek hoe het dier hier verspreidt. Maar er blijkt een onverwachte vijand rond te lopen: de huiskat.

De naam van de wilde kat is wat ongelukkig gekozen, zegt onderzoeker René Janssen. Het dier heet ook wel boskat, aangezien hij vooral in bossen voorkomt. Zo ook hier in Zuid-Limburg. De afgelopen decennia heeft het dier ons land bereikt. Hettie Meertens van ARK Rewilding zet zich al jaren in voor de wilde kat. De organisatie probeert onder meer het landschap meer geschikt te maken voor de soort.

De wilde kat voelt zich dus thuis in uitgestrekte loofbossen, maar jaagt ook op open velden. Ook gebruiken ze landschapselementen zoals heggen om zich langs te verplaatsen.

Om te onderzoeken hoe het dier exact het landschap gebruikt, heeft René Janssen van Bionet Natuuronderzoek tien katten gevangen en gezenderd. Aangezien de dieren het liefst zich zo onzichtbaar mogelijk verplaatst, gaven cameravalbeelden geen volledig beeld.

De katten kregen een halsband om met zender, die in de loopt van de tijd er weer af viel. Zo kon exact in kaart gebracht worden hoe de dieren zich verplaatsten. Zo filmde Willem Wind een wilde kat jagend in een veld, met zo’n halsband om. Een unicum, want de wilde kat zie je niet vaak.

Naast het omhangen van zenders, namen onderzoekers ook wat DNA af van de wilde katten. Wat bleek, vijf van de tien wilde katten had óok DNA van huiskatten. Met andere woorden, het waren jongen een wilde kat en huiskat.

Aan het uiterlijk van de dieren was dit soms nauwelijks te zien. Een onbekend aantal hybride katten leeft dus in ons land. Als dat zo doorgaat, zijn over enkele eeuwen alle wilde katten verdwenen. In Schotland is dit al het geval.

De wilde kat is bezig met een opmars, maar wordt dus ook bedreigd. Om de dieren te beschermen zou je de hybride katten uit de populatie kunnen verwijderen. Nog belangrijker is om ervoor te zorgen dat ze zo min mogelijk huiskatten tegenkomen. Dat kan bijvoorbeeld door onze bossen groter en robuuster te maken, want in de boskernen zitten de huiskatten nauwelijks.

Rectificatie: in de reportage staat ARK Rewilding als born vermeld bij de beelden van de wilde kat. Dat moet Willem Wind zijn.