Advocaat van de natuur en spreekbuis van het milieu.
Wereldwijd grondwatergebruik is 3,5 keer te groot
•
Het wereldwijde grondwatergebruik is ongeveer 3,5 keer te groot. In belangrijke landbouwgebieden worden de grondwatervoorraden zodanig uitgeput dat 1,7 miljard mensen gevaar lopen. Dat volgt uit onderzoek van de Universiteit Utrecht en de McGill University (Canada) dat deze week is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature. “Dankzij de door ons ontwikkelde ‘grondwatervoetafdruk’ kunnen landbouwactiviteiten in een land worden verduurzaamd.”
Grondwatervoetafdruk
De onderzoekers ontwikkelden een nieuwe methode om de balans tussen grondwatergebruik en grondwateraanvulling in een gebied uit te drukken: de 'grondwatervoetafdruk'. Dit is het landoppervlak dat nodig is om grondwateronttrekking in een gebied in balans te brengen met de aanvulling door regen, waarbij er ook nog voldoende rivierafvoer overblijft om ecosystemen levensvatbaar te houden. “Met deze grondwatervoetafdruk kunnen wij nu wereldwijd per regio zien of grondwater op een duurzame manier wordt gebruikt, of dat er uitputting ontstaat”, aldus Marc Bierkens, leider van het Utrechtse team. “Wordt de grondwatervoetafdruk groter dan één, dan is er sprake van niet-duurzame onttrekking.”
De onderzoekers ontwikkelden een nieuwe methode om de balans tussen grondwatergebruik en grondwateraanvulling in een gebied uit te drukken: de 'grondwatervoetafdruk'. Dit is het landoppervlak dat nodig is om grondwateronttrekking in een gebied in balans te brengen met de aanvulling door regen, waarbij er ook nog voldoende rivierafvoer overblijft om ecosystemen levensvatbaar te houden. “Met deze grondwatervoetafdruk kunnen wij nu wereldwijd per regio zien of grondwater op een duurzame manier wordt gebruikt, of dat er uitputting ontstaat”, aldus Marc Bierkens, leider van het Utrechtse team. “Wordt de grondwatervoetafdruk groter dan één, dan is er sprake van niet-duurzame onttrekking.”
20% put grondwater ernstig uit
“De wereldwijde grondwatervoetafdruk is meer dan 3,5 keer zo groot als alle grondwaterrijke gebieden in de wereld”, zegt Yoshihide Wada, een van de auteurs verbonden aan de Universiteit Utrecht. “Toch heeft 80% van de grondwaterrijke gebieden een duurzame grondwatervoetafdruk – dat wil zeggen: kleiner dan 1. Dit betekent dat in de overige 20% de grondwatervoorraad zwaar uitgeput wordt. Op termijn vormt dit een bedreiging voor de bestaanszekerheid van 1,7 miljard mensen die nu in deze gebieden – vooral in Azië en Noord-Amerika – wonen”. Dat in deze gebieden toch zoveel grondwater onttrokken kan worden, komt omdat de voorraad al lang geleden is opgebouwd.
“De wereldwijde grondwatervoetafdruk is meer dan 3,5 keer zo groot als alle grondwaterrijke gebieden in de wereld”, zegt Yoshihide Wada, een van de auteurs verbonden aan de Universiteit Utrecht. “Toch heeft 80% van de grondwaterrijke gebieden een duurzame grondwatervoetafdruk – dat wil zeggen: kleiner dan 1. Dit betekent dat in de overige 20% de grondwatervoorraad zwaar uitgeput wordt. Op termijn vormt dit een bedreiging voor de bestaanszekerheid van 1,7 miljard mensen die nu in deze gebieden – vooral in Azië en Noord-Amerika – wonen”. Dat in deze gebieden toch zoveel grondwater onttrokken kan worden, komt omdat de voorraad al lang geleden is opgebouwd.
Landbouw verplaatsen of opschalen
De onderzoekers hebben met de grondwatervoetafdruk de regionale verschillen in duurzaam grondwatergebruik inzichtelijk gemaakt. Hierdoor kunnen beleidsmakers en overheden zien waar de landbouw het grondwater uitput en waar nog grondwater gebruikt kan worden om de landbouwproductie te verhogen. Op deze manier kan grondwater beter beheerd worden. “Zo is het mogelijk om de productie te verplaatsen naar aangrenzende gebieden die nog voldoende grondwater hebben, of de balans te wijzigen door grondwateronttrekking te verminderen of de grondwateraanvulling op te voeren”, aldus Rens van Beek van de Universiteit Utrecht. “Dankzij onze ‘grondwatervoetafdruk’ kan worden nagegaan of landbouwactiviteiten in een land verduurzaamd kunnen worden.”
De onderzoekers hebben met de grondwatervoetafdruk de regionale verschillen in duurzaam grondwatergebruik inzichtelijk gemaakt. Hierdoor kunnen beleidsmakers en overheden zien waar de landbouw het grondwater uitput en waar nog grondwater gebruikt kan worden om de landbouwproductie te verhogen. Op deze manier kan grondwater beter beheerd worden. “Zo is het mogelijk om de productie te verplaatsen naar aangrenzende gebieden die nog voldoende grondwater hebben, of de balans te wijzigen door grondwateronttrekking te verminderen of de grondwateraanvulling op te voeren”, aldus Rens van Beek van de Universiteit Utrecht. “Dankzij onze ‘grondwatervoetafdruk’ kan worden nagegaan of landbouwactiviteiten in een land verduurzaamd kunnen worden.”
Eerdere onderzoeken
De Utrechtse wetenschappers doen al jaren onderzoek naar het wereldwijde grondwatergebruik. Dit jaar ontdekten zij dat een aanzienlijk deel van het irrigatiewater op een niet-duurzame manier gewonnen wordt. Ook concludeerden zij dit jaar in een ander onderzoek dat het oppompen van grondwater de komende jaren een belangrijke bijdrage aan de wereldwijde zeespiegelstijging zal vormen.
De Utrechtse wetenschappers doen al jaren onderzoek naar het wereldwijde grondwatergebruik. Dit jaar ontdekten zij dat een aanzienlijk deel van het irrigatiewater op een niet-duurzame manier gewonnen wordt. Ook concludeerden zij dit jaar in een ander onderzoek dat het oppompen van grondwater de komende jaren een belangrijke bijdrage aan de wereldwijde zeespiegelstijging zal vormen.
Bron: Universiteit Utrecht
Praat mee
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Maandag, woensdag en vrijdag versturen wij je alle informatie uit de radio en tv-uitzending en het laatste internetnieuws.
