Weblog 1 (201008)

In de trein naar Devon in Engeland, waar ik nu ben, las ik het boek Groen en bloei – economie is goed voor het milieu van de journalist Ed Lof. Het is een merkwaardig boek. Ed Lof pleit fel voor een snelle omschakeling naar duurzame energie, energiebesparing, en een consequente toepassing van het principe "de vervuiler betaalt". Ook houdt hij een overtuigend betoog om het behoud én de herplant van bossen centraler te stellen in de klimaatpolitiek. Allemaal niks mee mis en zeer interessant. Maar hij vaart ook voortdurend uit tegen de milieubeweging, tegen Al Gore, en al die mensen die zich ervoor inzetten de klimaatcrisis aan te pakken. Hij maakt ze allerlei, vaak overigens echt onterechte en ongefundeerde, verwijten. Het lijkt wel of hij aan zijn Elseviervrienden wil bewijzen dat hij nog steeds kritisch is. Het maakt z’n boek vreemd richtingloos. Ik zou ‘m toe willen roepen: ‘kom op Ed, de milieubeweging is heel wat gevarieerder dan jij denkt. Doe mee, bemoei je met het debat in plaats van je er tegen af te zetten!’.

Maar ik vraag me ook af: waar komt die agressie van Ed Lof vandaan? Waarom trekt hij feller van leer tegen milieubeschermers dan tegen regeringen en bedrijven die veel te weinig ondernemen tegen de klimaatcrisis? Hier in Engeland las ik ook een terugblik op de Europese Top van regeringsleiders van vorige week. Op die top werd gesproken over het plan dat de Europese Commisise in het vroege voorjaar presenteerde om de uitstoot van broeikasgassen te beperken. Of eigenlijk: daarover hadden ze willen praten. Want zo goed als alle aandacht ging op de top naar de kredietcrisis. Kort spraken ze het over het klimaat maar deze bespreking liep meteen vast. Heel veel landen dongen af op de voorstellen onder het motto: ‘klimaat, nu even niet’. Iemand zei me afgelopen week: “de aanpak van de klimaatcrisis lijkt wel een wedstrijd tussen een slak en een schilpad: het schiet niet op”.  De kredietcrisis konden we zien aankomen en we deden niets. Leren we daarvan bij de klimaatcrisis of steken we opnieuw liever onze kop in het zand? Want ook bij de klimaatcrisis geldt: hoe langer we wachten, des te hoger de prijs die we betalen.

Ik ben (in politiek zin) op weg naar Kopenhagen december 2009 (al ben ik nu dus een kleine week in Engeland om uit te rusten van twee hectische maanden sinds de zomer tussen prachtige in herfstkleuren getooide heuvels). De route naar Kopenhagen loopt via Poznan in Polen. Daar moet half december het fundament worden gelegd voor het VN-akkoord  over aanpak van de klimaatcrisis in Kopenhagen – nu al gedoopt tot CO2penhagen. De rijke landen moeten zich daar erop vastleggen in 2020 minimaal 30 procent minder CO2 uit te stoten. Ook moeten ze de bereidheid tonen de ontwikkelingslanden tientallen miljarden per jaar te betalen voor de schade die de klimaatverandering nu al aanricht. 

Na het mislukken van de EU-top over het klimaat vorige week is de kans op een doorbraak in Poznan weer veel kleiner geworden. Want de ontwikkelingslanden zullen zelf pas toezeggingen willen toen als de rijke landen geloofwaardig het voortouw nemen. Op de avond van de 14de augustus, de dag dat ik mijn kamerzetel opgaf, wist ik al zeker dat ik me als activist, en als publicist  (noem het maar wat) er voorzover mijn vermogens reiken voor wilde gaan inzetten dat  er een klimaatakkoord totstand zou komen. Een wereldwijde doorbraak is cruciaal. Alleen als er politieke overeenstemming komt op wereldschaal is er kans op een succesvolle aanpak. Natuurlijk is het extreem lastig, en dreigt ook de kredietcrisis roet in het eten te gooien maar ik zie geen alternatief. Ed Lof ook trouwens ook niet, volgens mij.