Wat is er aan de hand met de zwaluwen?

Bioloog en vogelringer Jan Doevendans in Groningen constateert de afgelopen week tot zijn verbazing dat er in de nesten van huiszwaluwen die hij controleert, veel meer dan normaal dode jonge kuikens worden gevonden en dat de nog in leven zijnde jongen te kampen hebben met ondergewicht. Dat lijkt op een tekort aan insecten.

Zelfs in de broedkolonies bij het waterrijke en insectenrijke - Lauwersmeergebied gaan volgens Doevendans jongen dood. Ook van de tellers van boerenzwaluwen komen zorgelijke berichten. Er worden minder en kleinere nesten dan anders gemeld. Is dit een regionaal verschijnsel? Of is er méér aan de hand in dit jaar van de huiszwaluw?

Al twintig jaar controleert Doevendans de nesten van de huiszwaluwen in Groningen. Normaal ziet hij nesten met zeven jongen maar nu zaten er maximaal vijf jongen in. Het wegen van de jongen heeft hij maar niet gedaan omdat ze al koud aanvoelden en het niet zouden overleven. Nog nooit heeft hij zoveel nesten gezien waarvan de jongen het niet haalden.

De reden van zo’n slecht broedjaar is volgens Doevendans een optelsom van een koude winter die laat inzetten, droogte in de maand juni waardoor de huiszwaluwen moeilijk aan modder voor hun nesten konden komen en slechte weersomstandigheden tijdens de trek. Ook in de kunstnesten lagen te weinig eieren en was veel sterfte in het nest en dat ligt aan het teruglopend aantal insecten. Over het tekort aan insecten zegt Doevendans: “Al die jaren vangen de zwaluwen het op, en nu kunnen ze het niet meer opvangen. De reserve is er af!”

Juist omdat het Het Jaar van de Huiszwaluw is, houdt SOVON de nesten door het hele land in de gaten. Volgens Ruud Foppen van SOVON krijgen ze daar een wisselende resultaten van binnen. Decennia lang is het aantal huiszwaluwen is afgenomen. Nu lijkt het juist op dat het aantal landelijk is gestabiliseerd en zelfs iets toe neemt. SOVON hoopt dat de broedsterfte in Groningen een regionaal verschijnsel is omdat het in het Noorden toch net iets kouder is geweest. Maar ze nemen de waarnemingen zeer serieus en gaan het verder onderzoeken.