Wasbeer in Nederland, hoe zit dat?

Enkelen jaren geleden wandelde de wasbeer voor het eerst vanuit Duitsland zo de Nederlandse grens over. De provincie Limburg heeft zelfs al maatregelen genomen tegen de komst van de wasbeer. Maar wat voor dier is de wasbeer eigenlijk?

De wasbeer komt uit de familie kleine beren. Het is een slim, solitair levend dier die handig gebruik maakt van zijn voor- en achterpoten. De voorpoten hebben de vorm van handen met lange tenen en scherpe nagels. Rond de ogen is de vacht zwart waardoor het lijkt alsof hij een masker op heeft. Deze Zorro-look is niet voor niks: licht wordt geabsorbeerd door het zwart waardoor ze minder last hebben van schitteringen.

Het dier is vernoemd naar zijn kenmerkende gedrag om voedsel onder te dompelen in water. Waarom hij dit doet, is niet helemaal duidelijk. Er wordt bijvoorbeeld gezegd dat hij te weinig speeksel aanmaakt en nat voedsel beter kan opeten. Een andere theorie is dat het dier slecht zicht heeft en alles op de tast doet. Maar waarschijnlijk heeft het ermee te maken dat wanneer de ‘handjes’ van de wasbeer nat worden, ze gevoeliger zijn. Zo kan hij beter voelen wat voor eten hij vast heeft.

Maar wat eten ze dan? Insecten, wormen, vruchten, vissen, vogels, de wasbeer lust het allemaal. Vaak zoekt hij naar lekkere hapjes langs de waterkant. Op de tast vist hij kikkers, slakken en kreetjes uit het water. Ze zijn ook niet vies van een beetje afval. In Noord-Amerika, waar het dier oorspronkelijk voorkomt, moeten vuilnisbakken ‘raccoon-proof’ gemaakt worden om plundering te voorkomen.

H. Heuver stuurde in 2017 dit filmpje naar ons toe van een wasbeer die een bijna lege pot pindakaas opsmikkelt. Gefilmd in de omgeving van Hellendoorn.

Halverwege februari is het tijd voor de wasbeer om verliefd te worden. Als de man een vrouw heeft gevonden, blijft hij haar een paar dagen achtervolgen. Uiteindelijk geeft het vrouwtje toe en volgt de paring. Na zo’n 2,5 maand worden er drie tot zes kleintjes geboren die na zes maanden zelfstandig worden. In het wild wordt de wasbeer maar zo'n 3 jaar oud terwijl ze in gevangenschap wel 15 jaar kunnen worden.

Hoewel de wasbeer vrolijk in Nederland rondwandelt, komt hij hier niet van nature voor. Hij komt uit Noord-Amerika. De wasbeer is hier terechtgekomen nadat hij rond 1930 in Rusland en Duitsland werd ingevoerd voor de pelsdierfokkerij. Enkelen ontsnapte maar ze zijn ook uitgezet voor de jacht.

Niet iedereen is blij met de wasbeer. De provincie Limburg heeft onlangs toestemming gegeven om het dier af te schieten. Hij zou een bedreiging vormen voor inheemse soorten zoals de vos en das omdat hij in dezelfde gebieden leeft en hetzelfde voedsel eet. Ook draagt hij de wasbeerspoelworm bij zich die schadelijk kan zijn als mensen ermee in contact komen.

Naast de wasbeer leeft ook de wasbeerhond in Nederland. De kop van de wasbeerhond lijkt wel op die van de wasbeer maar voor de rest ziet hij er anders uit. Tevens is de wasbeerhond veel schuwer. Oorspronkelijk komt hij uit Oost-Azië. Ooit zijn ze (net als de wasbeer) in het Europese deel van Rusland ingevoerd voor hun pels, maar vanuit daar zijn ze ontsnapt en verwilderd. In 1981 werd de eerste wasbeerhond in Nederland gezien.