Wandelen op Schiermonnikoog

Met zijn ‘ Handboek voor Natuurwandelingen ’ wil schrijver Koos Dijksterhuis de verwondering over de kleine dingen in de natuur terugbrengen. In twaalf hoofdstukken beschrijft hij wandelingen door evenzoveel landschappen, inclusief de bijzondere planten en dieren die je op die tochten kunt tegenkomen.

Dijksterhuis is een ‘man van taal’. Hij beschrijft de wandelingen dan ook uitsluitend in woord, niet in beeld. ‘Taal heeft genoeg verbeeldingskracht om de verwondering over te kunnen brengen’, vindt hij.

De langste wandeling uit het boek maakt Dijksterhuis op Schiermonnikoog: 33 kilometer over kwelders, door duinen en over het gigantische strand van Schier. ‘Schiermonnikoog is één van de weinige plekken in Nederland waar de natuur nog relatief ongestoord haar gang mag gaan’, stelt Dijksterhuis. ‘Er vinden hier geen zandsuppleties plaats en de slenken kunnen vanaf het wad nog ongestoord door het eiland snijden, bijna tot aan de Noordzee.’

Toch blijkt tijdens onze wandeling dat ‘relatief’ hier het sleutelwoord is. In de duinen treffen we grote graafmachines die voor beheerder Natuurmonumenten de voedselrijke bovenlaag op verschillende plekken verwijderen. ‘We moeten wel’, stelt boswachter Erik Jansen van Natuurmonumenten. ‘Door de enorme stikstofbelasting die uit de lucht op onze terreinen neerkomt is het sowieso geen ongerept gebied meer. Door de begroeiing en de voedselrijke bovenlaag op sommige plaatsen te verwijderen, voorkomen we dat de duinen helemaal dichtgroeien en bijzondere planten zoals orchideeën geen kans meer krijgen.’

Dijksterhuis ziet het met gemengde gevoelens aan. In het geval van een schrale vallei voor orchideeën kan hij nog wel begrijpen dat er geplagd moet worden. 'Maar in veel gevallen is niets doen toch het beste beheer', aldus Dijksterhuis.