Waarheen met de Oostvaardersplassen?

Aanstaande woensdag komt een commissie onder leiding van oud-staatssecretaris Pieter van Geel met een lang verwacht rapport over de grote grazers van de Oostvaardersplassen. In 2010 had een andere commissie – de commissie Gabor – al geadviseerd om dieren die het eind van de winter niet dreigen te halen, af te schieten. Dat gebeurt nu ook. Maar de discussie duurt voort en dus heeft opnieuw een club van wijzen naar het beheer gekeken.

Frank Berendse, emeritus-hoogleraar natuurbeheer aan de universiteit van Wageningen, vindt het tijd voor ingrijpen. De uitkomst van het experiment Oostvaardersplassen is wat hem betreft een teleurstelling: het levert achteruitgang in biodiversiteit op. Tenminste: waar het vogels en zoogdieren betreft. Volgens Berendse hoeven we ons niet te schamen voor ingrijpen in het aantal grote grazers in het gebied. In alle andere vergelijkbare gevallen in Europa worden de grazers beheerd (afgeschoten) om de diversiteit van het gebied te behouden.

Han Olff is hoogleraar ecologie aan de rijksuniversiteit in Groningen. Hij staat nog steeds pal achter het gevoerde beheer in de Oostvaardersplassen. Het sterven van de dieren in de winter is misschien geen leuk gezicht, maar het is onderdeel van het natuurlijke proces van geboorten en leven. Bovendien: biodiversiteit is meer dan alleen vogels, bodemleven doet het bijvoorbeeld erg goed! En ook al zien ze eruit als de paarden en koeien op boerderijen en maneges, de grazers in de Oostvaardersplassen zijn volgens Olff wilde dieren die je hun gang moet laten gaan.

Waar de beide hooggeleerden het in ieder geval over eens zijn, is dat de discussie behoorlijk is ontspoord. De bedreigingen door zogenaamde dierenliefhebbers aan het adres van de mensen achter het beleid in de Oostvaardersplassen zijn ontoelaatbaar. Tegelijk vindt Berendse wel dat de emoties van deze mensen serieus moeten worden genomen. 'Het is blijkbaar niet voldoende om alleen maar de feiten presenteren.'

In Trouw schreven Berendse en ook Olff eerder deze opinieartikelen over de Oostvaardersplassen.

De feiten over het gevoerde beleid staan beschreven in dit dossier van Staatsbosbeheer.