'Vroege Vogels' presenteert kandidaten ‘Lef –in-het-Lab’-prijs 2010_02_04_2010

Vier wetenschappers die zich inzetten om het gebruik van proefdieren in te dammen zijn zondag in het VARA-programma ‘Vroege Vogels’ op RADIO 1 genomineerd voor de jaarlijkse ‘Lef-in-Lab’-prijs. De onderscheiding is een initiatief van de Dierenbescherming  in samenwerking met het Nationaal Kenniscentrum Alternatieven voor Dierproeven (NKCA).  Met de prijs wil de Dierenbescherming onderzoek stimuleren dat op ‘uitmuntende wijze bijdraagt aan het vervangen, verminderen en verfijnen van dierproeven’.

Het publiek bepaalt wie de prijs wint en kan vanaf vandaag tot en met 24 april (Wereldproefdierendag) stemmen via www.lefinhetlab.nl . Een dag later reikt de Dierenbescherming de prijs uit en wordt de winnaar in ‘Vroege Vogels’ bekendgemaakt. Directeur Frank Dales van de Dierenbescherming is dan te gast in het populaire radioprogramma om de trofee te overhandigen aan de winnende wetenschapper.

Stamcellen
Didima de Groot is dit jaar een goede kanshebber. Zij ontwikkelde een unieke methode om met stamcellen de ontwikkeling van hersenen na te bootsen. Hiermee kan de veiligheid van stoffen worden onderzocht in een celkweek in plaats van in proefdieren. Volgens de als senior onderzoeker en projectleider (Ontwikkelings-) en Veiligheidsfarmacologie bij TNO werkzame De Groot kan haar onderzoek tot een halvering van dierproeven binnen dit onderzoeksterrein leiden.

Giftige stoffen
Ook Nynke Kramer is een duidelijke kandidaat voor de Lef-in-het-Lab-prijs. Zij doet uitermate complex onderzoek aan giftige stoffen. Door nieuwe Europese wetgeving moeten er maar liefst 5,4 miljoen proefdieren worden ingezet om giftige eigenschappen van allerlei stoffen te testen. Kramer ontwikkelde ook een methode waarbij geen dieren nodig zijn maar cellen. De truc is dat zij een methode bepleit waar gekeken wordt naar de concentratie van een stof in een cel in plaats van naar de totale hoeveelheid gif in de omgeving. Dat is veel betrouwbaarder meten en scheelt daardoor vele dierenlevens.

CD-rom
Een opvallende genomineerde is Iris Boumans. Zij maakte een CD-rom die mensen die met proefdieren werken alert maakt op de specifieke momenten waarop je pijn voor een dier stopt of vermindert. In Nederland worden ongeveer 600.000 proefdieren per jaar gebruikt. Veertien procent daarvan wordt gebruikt in onderzoek waarbij de kans op pijn hoog is. Bijvoorbeeld bij onderzoek naar kanker of bij het controleren van vaccins. Het schijfje van Boumans maakt de wetenschapper duidelijk wanneer hij een dier onnodig veel leed kan besparen. Inmiddels is de CD al door 2.500 mensen over de hele wereld aangevraagd.
 
Dunne plakjes
Biochemicus Geny Groothuis mag volgens de Dierenbescherming dit jaar niet ontbreken in het rijtje wetenschappers dat gaat voor de ‘Lef-in-het-Lab-prijs’. Zij vindt dat proeven met dieren sowieso niet goed voorspellen wat er straks in mensen kan gebeuren en ontwikkelde daarom een manier waarbij ze gebruik maakt van hele dunne plakjes menselijk weefsel. Deze plakjes houdt Groothuis kunstmatig  ‘in leven’. Vervolgens worden ze gebruikt om te kijken of bijvoorbeeld nieuwe geneesmiddelen schadelijke effecten hebben. Het weefsel is afkomstig van stukjes van menselijke restweefsels die worden verwijderd tijdens operaties.

Vrouwenzaak
Alternatieven voor dierproeven bedenken lijkt dit jaar een zaak van vrouwen. Dat was vorig jaar ook al zo, toen Conchita Callant van ASAT (Assuring Safety Without Animal Testing)  de prijs won. In 2008 bewees de Leidse celbioloog Abdoel El Ghalbzouri echter dat ook mannen zich inzetten voor proefdieren met zijn winnende ‘In vitro modellen voor de therapie van huidkanker’. Toen de Dierenbescherming in 2007 begon met het lauweren van wetenschappers was het Aldert Piersma die door het publiek werd gekozen voor zijn baanbrekende werk om met onder meer embryonale stamceltesten  tot grote beperking van het proefdiergebruik te komen.

Bron: Dierenbescherming