'Verzilting is niet te stoppen en biedt ook kansen voor de landbouw'

Probeer verzilting niet langer te bestrijden, maar grijp de kansen die een zilte omgeving biedt, betoogden verschillende deskundigen op 8 november tijdens het symposium 'Het Wad op je Deurmat' in Leeuwarden. Boeren moeten het zoeken in zilte landbouw, aquacultuur, natuur en recreatie.

Er is 1.322.028.800 kubieke kilometer water zout water op aarde en slechts 11.493.780 kubieke kilometer zoet water. Dat is slechts 0,9%. Het is dan niet logisch om dat kostbare, schaarse zoete water in grote hoeveelheden door polders te spoelen om het zout te verdrijven, stelt dr. Willem Brandenburg van de Wageningen Universiteit. De landbouwgrond zal alleen nog maar zouter zal worden. De bodem daalt: door natuurlijke inklinking van klei en veen en door menselijke activiteiten als zout- en gaswinning. Tegelijkertijd stijgt de zeespiegel als gevolg van de klimaatverandering. Wanneer de zeespiegel met 30 centimeter stijgt, is er over tien jaar 125.000 hectare landbouwgrond waarin het zoute water het maaiveld bereikt.

Voorlopig zijn er nog wel technische mogelijkheden om binnen poldersystemen voldoende zoet water aan te voeren. Maar die zijn eindig, stelt Brandenburg. Die mening wordt gedeeld door ing. Frank Brandsen, commercieel directeur van de Grontmij. Naar zijn mening is het tijd om in het beleid over te stappen van ‘bestrijden’ naar de fase van ‘aanpassen’ en ‘accepteren’. Aanpassen kan door in de huidige landbouw zuiniger om te gaan met water. Daarnaast kan men op zoek gaan naar meer tolerante gewassen. Ook het kiezen voor een nieuwe invulling van het gebied is een optie. Brandsen onderscheidt kortweg vier mogelijkheden. Een omschakeling naar nieuwe natuur, met mogelijkheden voor recreatie; zilte landbouw; aquacultuur of glastuinbouw in plaats van akkerbouw.

De tuinbouw heeft ook zoet water nodig, maar alleen om de gewassen te laten groeien en niet om de verzilting weg te spoelen. Door een nieuw systeem van hemelwateropslag kan de sector in een gebied zichzelf redelijk makkelijk van water voorzien. In Zeeland zijn enkele tientallen ondernemers al een paar jaar bezig met de omschakeling naar aquacultuur. En dan is er de mogelijkheid van een ‘gemengd zilt bedrijf’: speltstro, biet, slijkgras, zeewier groeien goed op zoute grond en de gewassen kunnen als biomassa worden benut. De Wageningen Universiteit heeft ook wel ideeën voor zoutwaterpolders, waarin in het midden van het gebied tong kan worden gekweekt en in de bassins daaromheen de algen en de zagers die die vissen nodig hebben om te groeien.

Bron: Agriholland