Verzet tegen verzouten Volkerak-Zoommeer

Voor de Deltawerken in 1987 stond het Krammer-Volkerak in directe verbinding met de zee. Het was een gebied met brak getijdenwater. Door de afsluiting met onder meer de Philipsdam werd het gebied een zoetwatergebied, zonder stroming. Het is een zoet meer geworden, dat gevoed wordt door het water uit twee Brabantse rivieren. Dit rivierwater is sterk vervuild en zorgt voor een instroom van voedingsstoffen. 

Het zoete water, dat deze afgesloten zeearm nu vormt, is een perfecte plek voor duizenden vogels. De verandering van zout naar zoet heeft gezorgd voor een enorme groei aan muggen. De muggenlarven zorgen voor veel vis, zoals brasems en karpers, en die zorgen op hun beurt weer voor een enorm groot aantal vogels. 

Maar het zoete, vervuilde water, is niet alleen de ideale omgeving voor vogels, ook de blauwalg groeit hier goed. Door de blauwalgen kan er niet gezwommen worden in dit water, stinkt het en is het water ongeschikt voor vee. Zo'n vijftien jaar geleden waren de problemen zo groot, dat er actief gezocht werd naar oplossingen. De gevonden oplossing voor dit blauwalgenprobleem is om het meer te verzilten. Althans dat vindt onder andere Rijkswaterstaat.

Alleen niet iedereen is het daar mee eens. Enkele natuurorganisaties zien niets in deze oplossing. Ten eerste zou het probleem met de blauwalgen allang niet meer zo groot zijn door de opkomst van de exotische quaggamossel. Deze mossel eet de blauwalgen, en zo zijn grote delen van het Volkerak-Zoommeer vrij van blauwalgen geworden. Daarnaast zou verzilting de natuur, met die duizenden vogels, helemaal om zeep helpen. En zelfs een ecologische ramp zijn, aldus ecoloog Dirk van Straalen.

Er is vanuit verschillende organisaties een brief opgesteld om de ministers op de hoogte te stellen dat het beeld van het Volkerak-Zoommeer niet klopt. De brief is ondertekend door ruim honderd verschillende instanties en organisaties: van ecologen tot sportvissers, van boeren tot bestuurders. Het terug brengen van het getij is niet de droom waar zij aan willen werken: “de regio wil juist een zoet VZM behouden vanwege de hoge natuurwaarden, de noodzaak voor de landbouw én de grote onzekerheden en onjuistheden in de planstudie.”