Verstoring van fauna door laagvliegen

 In toenemende mate vallen laagvlieggebieden voor militaire vliegtuigen samen met beschermde natuurgebieden. Op dit moment is onduidelijk welke fauna gevoelig is voor verstoring door laagvliegen, bij welke intensiteit er sprake is van verstoring en wat de effecten op lange termijn zijn voor gevoelige diersoorten. In opdracht van LNV heeft Alterra, onderdeel van Wageningen UR, een eerste verkenning gedaan.

Het onderzoek van Alterra-onderzoeker Edgar van der Grift en zijn onderzoeksteam richtte zich op de volgende vragen: welke diersoorten zijn gevoelig voor verstoring door laagvliegende militaire toestellen, wat zijn de verwachte negatieve effecten, en hoe kunnen deze worden voorkomen of verzacht? Edgar van der Grift: "Er is nog relatief weinig onderzoek naar dit probleem gedaan. Eigenlijk alleen naar verstoring van vogels en hoefdieren. Bij hoefdieren zijn vooral kortdurende effecten gevonden op het gedrag, variërend van stoppen met foerageren tot vluchten. Ook verandering van het dagelijkse activiteitenpatroon kwam voor. Wat de vogels betreft gaat het vooral om watervogels en roofvogels. Daar gaat het vooral om verandering van gedrag, zoals opvliegen, wegvluchten of extreme paniek. Dit soort reacties kunnen echter wel gevolgen hebben voor de conditie en overlevingskansen van individuen."

Voor het onderzoek zijn alle laagvlieggebieden van Defensie in kaart gebracht, inclusief de intensiteit van het laagvliegen en de verdeling over het jaar en over een etmaal. Vervolgens is gekeken naar hetgeen er bekend is over de effecten van verstoring op de verschillende diergroepen en hoe dat in deze laagvlieggebieden uitwerkt. Op basis daarvan zijn knelpunten vastgesteld tussen het beleid voor laagvliegen en het natuurbeschermingsbeleid. Tenslotte zijn aanbevelingen gedaan om deze knelpunten waar mogelijk op te heffen of te verminderen.
 
Bron: Alterra