Verhalen van de fladdertak | Nominatie Jan Wolkers Prijs

De boom van Verwolde is zo'n 500 jaar oud en al eeuwen onderwerp van literatuur en kunst. Zo ook in het voor de Jan Wolkersprijs 2022 genomineerde boek Verhalen van de Fladdertak. De makers van het boek, Margaretha van Andel en Marieke Nelissen, hadden de beroemde boom van Verwolde alleen nog nooit in het echt gezien. Tijd voor een bezoek dus.

Verhalen van de Fladdertak gaat over een wilg die omgehakt dreigt te worden door de nieuwe eigenaar van de grond waar hij op staat. De eigenaar, 'hakker' genoemd, noemt hem neerbuigend Fladdertak. Wat de wilg vervolgens adopteert als geuzenaam. De fladdertak besluit om verhalen te gaan vertellen, zodat hij en bomen van over de hele wereld meer gewaardeerd zullen worden. Zo begint een rijke verzameling van sprookjes, mythen en legenden over 'betoverde bomen en wonderlijke bossen'. Die verhalen worden op hun beurt weer verteld door beroemde bomen. De appelboom van Isaac Newton, waarmee Newton de zwaartekracht ontdekte, een 5000 jaar oude boom uit Californië, en ook één Nederlandse boom. De boom van Verwolde.

De dikke boom van Verwolde is de dikste eik van Nederland, en al 500 jaar oud. Dat hij zo oud is, is volgens Margaretha de kern van wat een boom zo magisch maakt. "Dat die boom er al die tijd stond, terwijl wij allemaal aan het rondfladderen waren" zegt ze. De dikke boom heeft last gehad van inklinking van de grond, door de vele bezoekers, overbemesting door destijds nietsvermoedende boeren uit de omgeving, en hij is zelfs een keer bijna omgehakt. Je ziet er wel aan af dat hij wat te verduren heeft gehad. De boom heeft namelijk twee gezichten, een deel met flink gesnoeide takken en een losgelaten bast, en een ander deel dat nog helemaal gaaf is. Volgens Marike Nelissen, illustrator, is dat wat ze heeft willen laten zien in haar tekening. De grilligheid en ouderdom van deze boom. Een silhouet wat in de winter een beetje duister aandoet. 

Het verhaal dat de boom van Verwolde vertelt gaat over het onzekere eikeltje. Een eikeltje dat onzeker is bij het aanzien van zijn grote vader. Hij heeft het gevoel dat hij van alles moet. Maar ondertussen verschijnen er vanzelf armpjes en groeit hij uit tot een volwassen eik. "Dat is zo leuk aan bomen, ze hoeven niks, er alleen maar te zijn" verzucht Sophia van der Borch, die zich als bewoner van het landgoed al jaren over de boom ontfermt.