De internationale handel in kaviaar en andere producten die worden gemaakt van de wilde en bedreigde steur, is voorlopig verboden. De internationale organisatie die toezicht houdt op de handel in bedreigde dier- en plantensoorten, Cites, heeft dat dinsdag bekendgemaakt. Gekweekte steur valt niet onder het verbod.
,,We waren niet in staat om de exportquota voor dit jaar goed te keuren'', zei een woordvoerder dinsdag tegen de Britse omroep BBC. De VN-organisatie vreest dat landen als Iran, Rusland en Kazachstan nog steeds te veel zouden vissen en de illegale vangst onvoldoende blijven aanpakken. ,,Hopelijk'' kan de handel weer beginnen, als exporterende landen voldoende informatie geven, aldus Cites.
De VN-organisatie heeft het verbod afgekondigd om een einde te maken aan de illegale vangst van de bedreigde vissoort in vooral de Kaspische Zee, en om wetenschappelijke redenen. De afgelopen jaren werd vanuit de zee jaarlijks 110 tot 150 ton van de delicatesse geëxporteerd.
Steur is de vis waarvan de kuit gebruikt wordt om kaviaar te bereiden. Ongeveer 60 procent van de kaviaar die wereldwijd wordt verkocht, is afkomstig van steur uit de Kaspische Zee. De rest komt onder meer uit de Zwarte Zee, de benedenloop van de Donau, en de rivier de Heoilongjiang/Amoer op de Chinees-Russische grens. In al die gebieden daalt de populatie hard, aldus Cites.
Willem Wijnstekers, de Nederlandse secretaris-generaal van Cites, wil dat exporterende landen onder meer hun verwachte vangst beter registreren. Ook importeurs als de Europese Unie moeten hun verantwoordelijkheid nemen. Zij moeten zich ervan verzekeren dat alle import afkomstig is van legale bronnen en zorgen voor een goede registratiesysteem. ,,Veel belangrijke importlanden hebben deze maatregelen nog niet genomen'', aldus Wijnstekers.
De maatregel lost helaas niet alle problemen op, zei een woordvoerder van het Wereldnatuurfonds in een reactie. Het grootste deel van de Russische kaviaar wordt binnen Rusland verhandeld en wordt dus niet getroffen door het verbod.
Onlangs maakte de natuurbeschermingsorganisatie al bekend dat een groot deel van de illegale vangst op de Kaspische Zee in handen is van de Russische maffia. Op die manier zou jaarlijks 1200 ton verdwijnen. Via officiële kanalen wordt maar tien ton kaviaar verhandeld.
De Nederlandse kaviaarimporteur Jacobus Toet heeft geen last van het handelsverbod, omdat zijn firma alleen in kaviaar van gekweekte steur handelt. ,,Wij hebben ons in 1999 toegelegd op 'kweekkaviaar'. De eerste jaren werden we uitgelachen. We hebben dat ook meegemaakt met de zalm. Toen iedereen wilde zalm wilde, zijn wij begonnen met gekweekte zalm. Nu is men bang voor pesticiden in wilde zalm. Hetzelfde gaat gebeuren met kaviaar'', zei Toet dinsdag.
Toet handelt al 25 jaar in kaviaar en verkoopt per jaar 'een paar ton'. ,,De Russen zijn zo tekeer gegaan in de Kaspische Zee: in 1988 was de productie van kaviaar nog 2400 ton en in 2004 140 ton, vorig jaar nog maar 14 ton. Iedere handelaar is er op gaan bieden waardoor een kilo belugakaviaar 6000 euro kost.''