Advocaat van de natuur en spreekbuis van het milieu.
Velduil rukt op in Groningen
•
Groningen staat al jaren bekend om de succesvolle terugkeer van de grauwe kiekendief door uitgekiend akkervogelbeleid. Dat het in dit gebied goed toeven is voor muizeneters is nu ook door de velduil ontdekt. Zeker tien paren lijken dit jaar in en rond de Groningse akkers te broeden.
Nieuwe kans
Al jaren heeft de velduil het moeilijk in Europa en gaan de aantallen achteruit door aantasting van het leefgebied. Ook op de Waddeneilanden – de afgelopen decennia het laatste bolwerk van de velduil – en in de rest van Nederland holden de aantallen achteruit tot zo’n twintig tot dertig broedparen per jaar. Maar het lijkt erop dat de velduil nu in Groningen nieuwe kansen grijpt. Het akkervogelbeleid in de Provincie Groningen met ruimte voor brede akkerranden en extensieve landbouwpercelen, leidde er al toe dat kiekendieven, leeuweriken en gorzen er toenamen of terugkeerden. En nu lijkt de velduil het gebied te hebben ontdekt.
Al jaren heeft de velduil het moeilijk in Europa en gaan de aantallen achteruit door aantasting van het leefgebied. Ook op de Waddeneilanden – de afgelopen decennia het laatste bolwerk van de velduil – en in de rest van Nederland holden de aantallen achteruit tot zo’n twintig tot dertig broedparen per jaar. Maar het lijkt erop dat de velduil nu in Groningen nieuwe kansen grijpt. Het akkervogelbeleid in de Provincie Groningen met ruimte voor brede akkerranden en extensieve landbouwpercelen, leidde er al toe dat kiekendieven, leeuweriken en gorzen er toenamen of terugkeerden. En nu lijkt de velduil het gebied te hebben ontdekt.
Echte zwerver
De velduil is een fraai getekende middelgrote uil met hypnotiserende gele ogen. Een spannende uil bovendien voor vogelliefhebbers, omdat het een echte zwerver is die overal kan opduiken. Aantrekkelijk is ook dat hij overdag actief is. Wie een velduil op zoek naar prooien laagvliegend over het landschap heeft zien glijden, zal dat moment niet snel vergeten. Zo’n moment kan zich dus momenteel in Groningen voordoen. Daar heeft de Werkgroep Grauwe Kiekendief in samenwerking met de boeren van de agrarische natuurvereniging ANOG op veel plekken extra brede akkerranden van minimaal 9 meter breed gerealiseerd, en is meer dan 1200 hectare landbouwgrond extensief in gebruik en ingezaaid met luzerne en rode klaver. Deze faunaranden en luzernepercelen van vijf tot tien hectare groot zijn muizenrijke oases in grootschalig akkerland. “Wij creëren hier voorwaarden voor akkervogels en roofvogels die in het intensief gebruikte agrarische cultuurlandschap vaak ontbreken. Het mooie van zwervers als velduilen is dat ze deze plekken, waar wel voedsel te vinden is en wel rustig gebroed kan worden, ook echt vinden. We hebben nu rondom Winschoten zeker vijf broedende paartjes geteld, in Noord-Groningen minimaal twee en in de kustpolders zitten er ook nog enkele”, aldus Ben Koks van de Werkgroep Grauwe Kiekendief. “En dat zijn dan de broedparen die we gevonden hebben gedurende het inventariseren tijdens regulier veldwerk, waar we als het ware tegenaan liepen. Maar uit ervaring weet ik dat velduilnesten ontzettend moeilijk te vinden zijn, dus er zullen zeker nog meer paren broeden.”
Minder kiekendieven
Goed nieuws dus voor de velduil. Minder goed nieuws helaas dit jaar voor de grauwe kiekendief. Koks: “Vorig jaar hadden we landelijk 63 broedparen, dit jaar zijn er voorlopig landelijk 44 geteld. Dat is een derde minder. Waarschijnlijk ligt de oorzaak bij de droogte in de Sahel in samenhang met de voorjaarsmigratie over de Sahara. Dat is dit jaar veel trekvogels noodlottig geworden.”
De velduil is een fraai getekende middelgrote uil met hypnotiserende gele ogen. Een spannende uil bovendien voor vogelliefhebbers, omdat het een echte zwerver is die overal kan opduiken. Aantrekkelijk is ook dat hij overdag actief is. Wie een velduil op zoek naar prooien laagvliegend over het landschap heeft zien glijden, zal dat moment niet snel vergeten. Zo’n moment kan zich dus momenteel in Groningen voordoen. Daar heeft de Werkgroep Grauwe Kiekendief in samenwerking met de boeren van de agrarische natuurvereniging ANOG op veel plekken extra brede akkerranden van minimaal 9 meter breed gerealiseerd, en is meer dan 1200 hectare landbouwgrond extensief in gebruik en ingezaaid met luzerne en rode klaver. Deze faunaranden en luzernepercelen van vijf tot tien hectare groot zijn muizenrijke oases in grootschalig akkerland. “Wij creëren hier voorwaarden voor akkervogels en roofvogels die in het intensief gebruikte agrarische cultuurlandschap vaak ontbreken. Het mooie van zwervers als velduilen is dat ze deze plekken, waar wel voedsel te vinden is en wel rustig gebroed kan worden, ook echt vinden. We hebben nu rondom Winschoten zeker vijf broedende paartjes geteld, in Noord-Groningen minimaal twee en in de kustpolders zitten er ook nog enkele”, aldus Ben Koks van de Werkgroep Grauwe Kiekendief. “En dat zijn dan de broedparen die we gevonden hebben gedurende het inventariseren tijdens regulier veldwerk, waar we als het ware tegenaan liepen. Maar uit ervaring weet ik dat velduilnesten ontzettend moeilijk te vinden zijn, dus er zullen zeker nog meer paren broeden.”
Minder kiekendieven
Goed nieuws dus voor de velduil. Minder goed nieuws helaas dit jaar voor de grauwe kiekendief. Koks: “Vorig jaar hadden we landelijk 63 broedparen, dit jaar zijn er voorlopig landelijk 44 geteld. Dat is een derde minder. Waarschijnlijk ligt de oorzaak bij de droogte in de Sahel in samenhang met de voorjaarsmigratie over de Sahara. Dat is dit jaar veel trekvogels noodlottig geworden.”
Praat mee
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Maandag, woensdag en vrijdag versturen wij je alle informatie uit de radio en tv-uitzending en het laatste internetnieuws.
