Tip: wie vindt eerste klimopbij

Zoek de klimopbij. Het moet niet moeilijk zijn want hij is alleen te vinden op de bloeiende bloemen van de klimop waar hij het stuifmeel verzamelt. Hij heeft namelijk nogal kieskeurige larven die alleen dit stuifmeel lusten. De eerste keer dat er in Nederland een klimopbij werd gezien was in 1997, in Maastricht. Sindsdien zijn ook op andere plekken in Limburg klimopbijen gesignaleerd en sinds 2003 komt hij voor op de Zeeuwse eilanden. Ook elders in Noordwest-Europa breidt hij zich uit. De klimopbij houdt van warme plekjes, dus mogelijk heeft zijn uitbreiding te maken met de steeds warmere zomers en winters. Het lijkt een kwestie van tijd tot de klimopbij ook in Noord-Brabant en boven de rivieren opduikt. Wie vindt de eerste?

Klimop is populair
In de nazomer en de vroege herfst is klimop één van de weinige planten die nog voedsel biedt aan bloembezoekende insecten. We schreven al eerder de Lofzang op Klimop in Tuinreservatennieuws. Vlinders en zweefvliegen snoepen er graag van de nectar. Ook bijen zijn er veel op te zien. Vaak zijn dit honingbijen, maar let op: steeds vaker kom je klimopbijen (Colletes hederae) tegen. Het stuifmeel dat hij verzamelt wordt opgeslagen in een zelfgegraven holletje, dat als broedkamer voor zijn kieskeurige larven dient. Klimop bloeit alleen in het najaar, dus ook klimopbijen zul je alleen in dit seizoen zien. De rest van het jaar leven zij als larve en pop onder de grond.
 
Herkenning
Klimopbijen behoren tot de zijdebijen, die te herkennen zijn aan de brede, lichtgekleurde haarbandjes op het achterlijf. Deze contrasteren sterk met de zwarte ondergrond. Vergeleken met honingbijen en zandbijen is het achterlijf veel spitser aan het uiteinde. Het onderscheid tussen de klimopbij en andere soorten zijdebijen is veel lastiger. Gelukkig maakt het bloembezoek het eenvoudig: een zijdebij op klimop is bijna altijd een klimopbij. Voor deze bijen is het van belang dat we deze prachtige klimmer met zijn bloemen en bessen de kans geven om tot bloei te komen. En dat kan alleen als we de snoeischaar in de kast laten liggen.

Tekst: Menno Reemer (EIS-Nederland)
Foto: Albert de Wilde