Tartan Army

De roodbruine Schotse Hooglander is kleiner dan de ons overbekende zwartbonte koe. De kleur varieert soms naar meer zwart of crèmekleurig ('toffee-kleur'). Enigszins gedrongen, korte poten en ruig behaard. De vacht bestaat uit twee lagen. In de zomer hebben ze alleen een niet zo dikke onderlaag. In de herfst groeit een dikkere laag aan voor de winter. De soort is bij uitstek geschikt voor het klimaat en de ruige omstandigheden in de West-Highlands: veel regen, sterke wind en weinig om te grazen. Daar worden ze ‘Highland Cow’ genoemd.
Een volwassen stier weegt 800 kilo een koe –het vrouwtje- 500 kilo. Het verschil tussen de twee is eenvoudig. Bij een stier krullen de hoorns naar beneden en bij een koe staan ze overeind. Highland Cows worden over het algemeen achttien jaar oud. In die tijd kan een koe, vijftien kalveren ter wereld brengen.

De Schotse Hooglander komt van oorsprong vooral voor in het westen van Schotland en de Hebriden-eilanden voor de westkust. Het ras stamt af van een klein Keltisch rund.
Momenteel zijn er meer Schotse Hooglanders buiten Schotland dan in Schotland. Daar zie je nu vooral schapen grazen. Het schaap is pas massaal na 1750 geïntroduceerd in de Highlands (Highland Clearances). Daarvoor was er vooral vee in de Highlands, dat om hun vlees gefokt werd en verkocht werd in de Schotse Lowlands en Engeland. De Schotse Highlanders van de eilanden voor de Schotse westkust begonnen hun lange tocht naar de markt, door te zwemmen van eilanden naar het vasteland! Zo heb je op Mull nabij Croig 'Port-na-Ba', Gaelic voor 'haven van het vee'. De markten in Crieff en Falkirk was slechts een tijdelijke stop. Daarna begon de lange tocht, tot zelfs Londen aan toe. De begeleiders waren de 'drovers' die hun vee, ook wel 'kyloes' genoemd, wekenlang begeleiden door vaak onherbergzaam gebied.

In Nederland grazen er momenteel een dikke duizend Schotse Hooglanders. Ze beperken de groei van het pijpstrootje, een grassoort die anders de heideplant zou verdringen. En ze eten jonge berken, dennen en struikjes en voorkomen zo dat de heide dichtgroeit Ze zijn in dienst bij Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en andere natuurbeheerorganisaties.

Bron: Natuurmonumenten