De Veluwerandmeren zijn voor veel vogels van belang als rust- en foerageergebied. In de wintermaanden kunnen er meer dan honderdduizend trekvogels tegelijkertijd in dit gebied verblijven. De Veluwerandmeren zijn vooral van belang voor de tafeleend, een eendensoort met roestbruine kop en knalrood oog. Het aantal tafeleenden neemt zowel in Nederland als in Europa flink af. Omdat veel tafeleenden de meren als overwintergebied gebruiken, zijn de Veluwerandmeren van levensbelang voor deze soort en ook zodanig als Natura 2000 gebied aangewezen. Ook voor de brilduiker, een kleine eend waarvan het mannetje een opvallende witte vlek op de wang heeft, is het gebied een cruciaal overwinteringsgebied.
Fotograaf: Gerard1
Fotograaf: will
In en rond natuurgebied de Veluwerandmeren zijn veel nieuwe projecten gaande, waaronder het aanleggen van vaargeulen voor de recreatie. Veel van deze projecten vallen binnen het IIVR, het totaalplan Integrale Inrichting van de Veluwerandmeren. Op zichzelf gaat er met het aanleggen van de vaargeulen slechts een klein stukje van het leefgebied van de tafeleend verloren. Het probleem is dat het totaalplan uit veel van dit soort kleine projecten bestaan, waardoor de tafeleend weldegelijk getroffen wordt.
Directeur Fred Wouters van Vogelbescherming: “Sommige losse projecten lijken op zichzelf niet zo’n grote impact te hebben voor deze aangewezen soorten, zoals de tafeleend. Maar als je alle projecten bij elkaar optelt gaat het wel degelijk om een significante afname van het leefgebied. Dat is zorgelijk. Bovendien draagt de bescherming van deze ene soort ook bij aan andere soorten die van dit gebied zo afhankelijk zijn.”
Met name in de Veluwerandmeren gaat het aantal tafeleenden harder achteruit dan in andere delen van het land. Er zijn aanwijzingen dat de voedselsituatie onvoldoende is, ook staat de rust onder druk door toenemende recreatie. Recent onderzoek van Deltares bevestigt dat de achteruitgang van de tafeleend vooral veroorzaakt wordt door lokale problemen in het IJsselmeergebied.
Vogelbescherming Nederland vindt daarom dat projecten en activiteiten die het leefgebied van de tafeleend en andere soorten verder onder druk zetten geen doorgang mogen krijgen.