Maar liefst 85% van alle 27 steurensoorten op de Rode Lijst van IUCN verdwijnt als niet snel actie wordt genomen. WNF komt met deze waarschuwing op Wereldvismigratiedag 2016, 21 mei.
Uit een
overzicht van WNF over de status van steuren wereldwijd blijkt dat in de afgelopen 30 jaar de sterkste afname is geweest. Voornaamste oorzaken zijn ernstige overbevissing door de vraag naar kaviaar, illegale vangst, verlies van leefgebied door obstakels zoals dammen, stuwen, sluizen en vervuiling van rivieren. Volgens IUCN zijn steuren zelfs de meest bedreigde diergroep van de Rode Lijst.
“Steuren hebben de afgelopen 250 miljoen jaar overleefd. Deze indrukwekkende oervissen zijn een belangrijke indicator voor een gezonde delta en rivieren. In een paar decennia heeft menselijke activiteit bijna alle soorten op het randje van uitsterven gebracht. We kunnen het tij nog keren, maar dan moeten we nu in actie komen!”, aldus Esther Blom, hoofd zoetwaterprogramma van WNF.
Ernstig bedreigd
Het gaat verreweg het slechtst met de steuren in de zogeheten Ponto-Kaspische regio: onder meer de Zwarte Zee de Kaspische Zee en rivieren als de Donau, de Po en de Wolga behoren hiertoe. De elf steurensoorten in dit gebied zijn volgens het rapport zonder uitzondering ‘ernstig bedreigd’ en sommige zijn al bijna uitgestorven.
Europese Atlantische steur
Dichterbij huis is de Europese Atlantische steur de grootste vis die thuishoort in de Nederlandse rivieren. Door ondermeer overbevissing en vervuiling werd de steur in Nederland steeds zeldzamer en is het laatste exemplaar in 1952 opgevist bij Tiel. Nu komt de Europese steur nog maar op één plek voor in Europa: in de Gironde, bij Bordeaux in Frankrijk. WNF werkt in Nederland samen met partners aan de terugkeer van de steur. In 2012 en 2015 zijn er jonge, gezenderde steuren op de Rijn uitgezet en naar zee gezwommen.
Actieplan
Volgens WNF kan de dalende wereldwijde trend nog worden gekeerd door een actieplan. Overbevissing kan worden tegengegaan door een combinatie van markttransformatie, politieke daadkracht, strenge wetshandhaving en het betrekken van lokale vissers bij beschermingsmaatregelen. Het invoeren van een fraudebestendig systeem dat illegale handel in kaviaar traceert is broodnodig. Wilde steur of kaviaar van illegaal gevangen steur kan dan niet meer gelabeld worden als gekweekte steur zoals nu veel gebeurt. Ook doet WNF er alles aan om te voorkomen dat er nieuwe waterkrachtdammen komen op plekken die voor trekvissen belangrijk zijn.
Lichtprojectie met steuren
Op 21 mei, Wereldvismigratiedag, worden van Nieuw-Zeeland tot in de VS ruim 400 activiteiten georganiseerd om aandacht te vragen voor migrerende vissen. In Nederland gaven de zes natuurorganisaties van het
Droomfondsproject Haringvliet vrijdagavond het startsein met een spectaculaire lichtprojectie bij de Haringvlietsluizen. De steur, de hoofdrolspeler in de
lichtprojectie, staat symbool voor vele trekvissen zoals zalm, zeeforel en paling die voor hun leven en voortplanting zowel de zee als de rivieren nodig hebben. In 2018 gaan de Haringvlietsluizen op een kier. De lichtprojectie laat zien hoe belangrijk de opening van de Haringvlietsluizen in 2018 voor trekvissen als de steur is.