Sterk vervuilde mandarijnen in supermarkt

Nederlandse supermarkten verkopen mandarijnen met zorgwekkend hoge concentraties bestrijdingsmiddelen. Met name voor jonge en nog ongeboren kinderen is gevaar voor de gezondheid op lange termijn niet uit te sluiten. Dit blijkt uit onderzoek in opdracht van Milieudefensie, Natuur en Milieu en consumentenvereniging Goede Waar & Co. Bij een kwart van de onderzochte filialen zou een kind dat twee mandarijnen eet al boven de Acceptabele Dagelijkse Inname (ADI) norm van de Wereldgezondheids-organisatie (WHO) uitkomen. De milieuorganisaties vragen supermarkten om strengere eisen aan de leveranciers te stellen en de overheid om de verouderde normen snel aan te scherpen.

Begin november zijn van acht supermarktketens in totaal veertig monsters mandarijnen onderzocht op aanwezigheid van bestrijdingsmiddelen. Op alle monsters zijn bestrijdingsmiddelen aangetroffen, gemiddeld bijna zes verschillende gifstoffen per monster. De gifstoffen zitten niet alleen op de schil, maar ook in de vrucht zelf. Alle mandarijnen kwamen uit Spanje. Toch waren er grote verschillen tussen de supermarktketens. C1000 en Edah scoorden het slechtst terwijl, Albert Heijn de 'schoonste' mandarijnen in de schappen had liggen. Ook Lidl en Super de Boer deden het met een tweede en derde plaats relatief goed.

Vorig jaar kwamen de mandarijnen van Lidl nog als slechtste uit de bus. Op alle onderzochte mandarijnen zat imazalil. Deze stof heeft negatieve effecten op de voortplanting, is zeer irriterend voor huid en ogen en is mogelijk kankerverwekkend. De hoogste concentratie van imazalil werd aangetroffen op mandarijnen van een ALDI filiaal.
Als een kind van twintig kilo twee van deze mandarijnen eet is bijna de helft van de dosis bereikt die volgens de WHO acuut giftig is. Veertig procent van de aangetroffen stoffen zijn organofosfaten. Zij kunnen het zenuwstelsel aantasten. Een groot probleem met deze stoffen is dat effecten elkaar kunnen versterken.

De wettelijke normen gaan slechts uit van de gevolgen van één stof, terwijl mensen dagelijks vele verschillende chemische stoffen binnenkrijgen. Op meer dan een kwart van alle monsters werden bijvoorbeeld al drie verschillende organofosfaten aangetroffen. Vorig jaar nog heeft de Gezondheidsraad gewaarschuwd voor gezondheidsrisico's voor jonge kinderen van het organofosfaat chloorpyrifos. Deze stof is aangetroffen op 39 van de 40 monsters. Onderzoek heeft aangetoond dat met name blootstelling van kinderen en ongeborenen effecten kan hebben op het zich ontwikkelende zenuwstelsel. Geheugen- en coördinatieproblemen, ADHD en mogelijk cognitieve gevolgen zijn risico's die blijken uit proefdierstudies. Daarnaast is de stof slecht afbreekbaar en zeer schadelijk voor het milieu.

Hoewel bij veel mandarijnen de gezondheidsnormen worden overschreden, voldoen zij toch aan de wettelijke eisen. Milieudefensie, Natuur en Milieu en consumentenvereniging Goede Waar & Co vinden dan ook dat supermarkten, vooruitlopend op nieuwe gezondheidsnormen, strengere eisen moeten stellen aan hun leveranciers. Daarnaast moet de overheid de verouderde normen snel aanpassen aan de wetenschappelijke inzichten.

Bron: Milieudefensie