Snoek versus zonnebaars

In de vennen van het Mastbos, ten zuiden van Breda, vormden de zonnebaars jarenlang een enorm probleem. Deze van oorsprong uit Amerika komende vis, doet het goed in de tuinvijver. Hij werd (en wordt) hier vooral via tuincentra verkocht. Door mensenhanden is dit kleine baarsje in de vrije natuur terecht gekomen en vindt in de stilstaande vennen en wateren een ideale omgeving om zich snel voort te planten.

Daarbij gaat deze vriendelijk ogende vis meedogenloos te werk. Al het leven wordt weggevreten, ook insecten en eitjes van amfibieën. De plaag werd zó groot, dat het wegvangen van deze veelvraat te weinig oplossing bood. Daarom kwamen onderzoekers met het plan om in de vennen 800 snoeken uit te zetten. Onze eigen inheemse zoetwaterroofvis zou de zonnebaars moeten decimeren.

In november 2013 zijn de snoeken uitgezet. Nu, een jaar later, gaan we kijken met de onderzoekers of de snoeken hun best hebben gedaan. Hein van Kleef van Stichting Bargerveen en Theo Bakker van Staatsbosbeheer trekken hun waadpak aan en legen de uitgezette fuiken om te zien wat ze het meeste aantreffen: snoek of zonnebaars. Als er jonge snoeken tussen zitten, heeft deze vissoort zich weten voort te planten. Een teken dat ze zich tegoed hebben gedaan aan de ruim aanwezige zonnebaarsjes. Als er nu ook nog eens veel minder zonnebaarsjes worden gevangen, betekent dat dat de zonnebaars het aflegt tegen onze inheemse rover en dat het probleem beheersbaar is geworden.

Om die conclusie definitief te trekken is het nu nog iets te vroeg, maar de eerste tekenen wijzen erop dat de snoek de winnaar wordt. Je kunt je natuurlijk afvragen of er dan geen nieuw probleem ontstaat; namelijk de snoek die straks al het leven gaat wegvreten. Maar volgens Hein van Kleef speelt dit niet. Snoeken zijn kannibalistisch en houden hun eigen populatie in evenwicht. En doen dat dus niet ten koste van hun omgeving.

Uiteindelijk zal in een vervolgstudie gekeken gaan worden of het natuurlijk evenwicht zich in de vennen van het Mastbosdaar kan herstellen en de insecten en amfibieën weer hun plek weten te krijgen. Want daar was het allemaal om begonnen. De zonnebaars had immers die populaties bijna gedecimeerd.