Ruimte voor varkens

In Nederland leven meer varkens dan mensen, zo’n 20 miljoen per jaar. Maar wat weten we eigenlijk over ze? In tegenstelling tot het clichébeeld van lui en vies, zijn varkens intelligent, sociaal en nieuwsgierig, zo blijkt uit de verschillende documentaires die Holland Doc 24 deze week vertoont. Aanleiding voor deze themaweek is de Holland Doc uitzending Goddelijk Varken op Dierendag, 4 oktober aanstaande om 23.00 uur op NED 2. In deze documentaire komt de complexe relatie naar voren die slager Gerard heeft met zijn varken Dorus.

Gerard verkeert in de stellige overtuiging dat het vlees van een gelukkig varken beter smaakt dan dat van een treurig varken. En dus voedt hij zijn eigen varkens op, in zijn achtertuin. Van biggetje tot worstje; Gerard neemt zijn vak serieus. Slachten, malen, en het zoveel mogelijk vlees uit één varken halen. Maar hij heeft ook een zwak voor zijn knorrende vrienden. De documentaire Goddelijk Varken (Hans Dortmans, NPS) toont Gerards gemengde gevoelens jegens Dorus.

In Knor - 110 kilo in 25 weken (HUMAN) portretteert Machteld Detmers een vleesvarken met de officiële naam 26.571. Geboren op een varkensvermeerderingsbedrijf in Drenthe staat zijn leven in het kader van een zo snel mogelijke groei in een zo kort mogelijke tijd. Vanuit zijn eigen beleving vertelt 26.571 over de dagelijkse gang van zaken op het bedrijf. 

Waar vroeger de schillenboer langs kwam om etensresten in te zamelen voor zijn varkens, is met de verregaande industrialisering en schaalvergroting in de varkenshouderij de overstap gemaakt naar soja als veevoer. Nederland koopt zijn soja in landen als Brazilië en Argentinië, waar het goedkoop is, maar waar de sojateelt ten koste gaat van miljoenen hectares oerwoud. In de serie over de varkens Ot & Sien van de Keuringsdienst van Waarde (RVU) ziet Roland Duong met eigen ogen wat voor verwoesting de teelt van soja voor varkens aanricht. Tegelijkertijd laat Wouter Klootwijk met het groot brengen van de twee eigen varkens Ot en Sien oude tijden herleven.  

De afstand tussen de mens en de oorsprong van haar voedsel is erg groot geworden. Wat is ons voedsel eigenlijk, hoe wordt het gemaakt en waar komt het vandaan? Beeldend kunstenaars Elles Kiers en Sjef Meijman verbleven gedurende zes weken met vier Bunte Bentheimer varkens in de P.A.I.R. (Portable Artist In Residence) op het industriegebied Europark in Coevorden, op de grens van Nederland en Duitsland. Zij deden daar onderzoek naar de herkomst van dit varkensras en de manier waarop ze werden gehouden. Filmmaker Dinanda Luttikhedde maakte de film Beest n.a.v. de 24 uur als hulpagrariër in de P.A.I.R. De film gaat over de sociale en paradoxale relatie tussen de mens en het varken.

Steeds vaker slaan ziekenhuizen alarm over de moeilijk te bestrijden en zeer besmettelijke MRSA bacterie, die levensbedreigend is voor mensen omdat bestaande antibiotica er niet meer tegen helpen. Varkensstallen zitten er vol mee zitten en een groot deel van de boeren is besmet met MRSA. Artsen vrezen dat deze varkenshouders de bacterie verspreiden onder de bevolking. In de nog altijd actuele Zembla aflevering Ziekenhuisbacterie in de varkensstal (VARA, Hetty Nietsch) aandacht voor dit groeiende probleem.

Programmamakers Teun van de Keuken en Roland Duong willen graag weten wat ze eten. In de aflevering Zelfslachtende slagers (VPRO) uit de serie De Slag om Brussel gaan ze op zoek naar slagers die hun biggetjes eigenhandig de nek omdraaien. Duong maakt in Amsterdam illegale worst en Van de Keuken is in Portugal getuige van een strijd om leven en dood tussen een varken van 200 kilo en vier mannen met een mes. Niet voor kijkers met een gevoelige maag.

Kijk voor de uitzendtijden op:  www.hollanddoc.nl
Bron: Hollanddoc