Roet reduceert risico's van verontreinigd slib

De risico's van chemische verontreinigingen in slib in het Nederlandse rivierengebied zijn mogelijk geringer dan wordt aangenomen. Roet, dat daar algemeen voorkomt, blijkt organische verontreinigingen honderd tot duizend keer sterker te binden dan 'humus' waarop de veiligheidsnormen zijn gebaseerd.

Sulfides doen iets dergelijks met metalen. Daardoor komt er veel minder verontreiniging terecht in organismen in sedimenten, zoals wormen en muggenlarven. Prof.dr. B. Koelmans heeft dat donderdag gezegd bij de aanvaarding van het hoogleraarschap water- en sedimentkwaliteit aan Wageningen Universiteit.

Zware metalen, PAK's, PCB's, vlamvertragers, chloorbenzeen, geneesmiddelen en andere chemische restanten of verbrandingsproducten komen volop voor in de bodem en het water van rivieren en plassen. De vraag is of deze giftige en daardoor gevaarlijke verbindingen ook daadwerkelijk een risico vormen voor natuur en milieu.

Volgens Koelmans bindt roet, dat in de lucht als schadelijk wordt ervaren, in water en de bodem complexe chemische stoffen aan zich, vergelijkbaar met de werking van Norit. Behalve roetdeeltjes hebben ook steenkool of afbraakproducten van planten (kerogeen) zo'n effect in sediment.

De microscopische deeltjes bestaan voornamelijk uit koolstof en hebben een relatief groot oppervlak, waar chemische verbindingen zich stevig aan hechten. De hechting blijkt honderd tot duizend maal zo sterk te zijn als de binding van de chemische stoffen aan gewoon organisch materiaal (humus). Van humus is sinds de jaren zeventig bekend dat het gemakkelijk giftige stoffen vasthoudt.

Koelmans stelde dat voor zware metalen een ander mechanisme werkt dat metalen stabiliseert door een neerslag met sulfides. Door het krachtige bindend vermogen van roet in sedimenten en metalen door sulfides is het water erboven vaak schoner dan verwacht.

Bron: ANP