Purperslak na 20 jaar terug

Na een afwezigheid van ruim 20 jaar zijn in de zomer van 2014 weer Purperslakken in de monding van de Westerschelde aangetroffen. Omstreeks 1980 ging de populatie Purperslakken op de Nederlandse kust sterk achteruit. Vanaf 1991 zijn ze in de monding van de Westerschelde niet meer gevonden. Deze zomer zijn ze in grote aantallen weer gezien.

De eerste recente waarnemingen van de Purperslak waren bij de Oranjemolen in Vlissingen. Er is een populatie van duizenden Purperslakken aangetroffen met eikapsels. Gezien dit aantal en het feit dat Purperslakken pas na twee jaar geslachtsrijp zijn zit deze populatie hier al tenminste enige jaren.

Oorzaakvan de achteruitgang en het verdwijnen van de slak was het gedurende veertig jaar grootschalig gebruik van de gifstof tributyltin (TBT) in aangroeiwerende verf op scheepsrompen. In 1993 kwam er een gedeeltelijk en in 2008 een geheel verbod op het gebruik van TBT.

Purperslakken (Nucella lapillus) zijn net als heel veel andere zeedieren zeer gevoelig voor TBT.  De vrouwtjes ontwikkelen externe mannelijke geslachtsorganen waardoor ze niet meer kunnen paren en zich dus ook niet meer voortplanten. Dit fenomeen staat in de literatuur bekend als imposex.

Foto: Peter H van Bragt.
Purperslakken vertonen diverse kleurschakeringen op de schelp  - Oosterschelde