Poznan: wachten op Brussel

Hier in Poznan zitten velen met hun hoofd in Brussel, bij de top van Europese regeringsleiders. Eindeloos wordt er heen en weer gebeld en gemaild. Duidelijk is dat de harde besluiten over de klimaatcrisis deze week niet in Polen vallen maar in de Europese Unie. En al is er nog geen witte rook, alles wijst erop dat in Brussel de ambitieuze klimaatplannen compleet uitgekleed worden. Op papier lijken de doelen nog mooi, maar in de praktijk blijft er niet veel van over. Ik hoop ontzettend dat het Europees  parlement het ontmantelde klimaatplan volgende week wegstemt en dat de onderhandelingen erover opnieuw moeten beginnen. Ik ben al een tijdje een fan van de Zuid-Afrikaanse minister van milieu Martinus van Schalkwijck. Een witte ANC-er. Hij speelde in Bali een cruciale rol toen daar de onderhandelingen vorig jaar dreigden vast te lopen. In Poznan verwoordt hij op heldere en niet mis te verstande wijze de wensen van de ontwikkelingslanden, maar doet dat wèl voortdurend op een verzoenende toon. Hij reikt zijn hand, maar de rijke landen komen hem nog niet tegemoet. Gisterenmiddag was de ‘ronde tafel’ van alle ministers onder leiding van de mompelende Poolse minister van milieu. Hier zouden de onderhandelingen vlotgetrokken hebben moeten worden, maar opnieuw viel alles weer stil. Van Schalkwijck opende de discussie maar alle rijke landen negeerden zijn appèl (‘waar blijft het aanbod van de rijke landen aan de ontwikkelingslanden?’) om nu toch echt in beweging te komen. De ronde tafel ging uit als een nachtkaars. De rijke landen zijn bang nu al te veel weg te geven – zien het proces hier als een hard onderhandelingsspel (wat het natuurlijk ook is!) maar missen naar mijn overtuiging de notie dat je soms ook wat moet geven wil je onderling vertrouwen op kunnen bouwen. Het is niet voor niks dat in bijna alle culturen mensen die bij elkaar op bezoek gaan een kadootje meenemen. Heel interessant hier zijn de presentatie van diverse landen over hun klimaatprogramma’s. Op dat vlak gebeurt er heel veel, en heel veel meer dan enkele jaren geleden. Brazilië maakte gisteren echt indruk op me. Eindelijk lijkt er sprake van een serieus en hard plan de ontbossing van de Amazone te stoppen. Ook hebben ze serie maatregelen genomen om te voorkomen dat meer economische als vanzelf leidt tot meer CO2-uitstoot. China lijkt te snappen dat ambitieuze energiepolitiek ook in hun eigen belang is. Ik schat in dat ze nog in 2009 ’s werelds grootste producent van zonnecellen zal zijn. Ook windenergie neemt er een enorme vlucht. Senator Kerry uit de VS was hier gisteren ook. Hij liet  -als een soort halve afgezant van Obama – een volstrekt ander geluid hier horen dan we kennen van Bush. Ook dat stemt heel hoopvol. Zo wordt ik hier heen en weer geslingerd tussen hoopvolle signalen en teleurstellende meetings. Kwart over één komt al Gore spreken. Hij zal het hier ook niet meer in beweging krijgen, maar wie weet is het een oppepper richting de beslissende top volgend jaar december in Kopenhagen.