Pleidooi hoogleraren voor duurzame veeteelt slaat aan

20.000 bezoekers, 50 extra hoogleraren en 200 andere wetenschappers, 4000 steunverklaringen van particulieren en bedrijven.

Het manifest van ruim 100 hoogleraren tot omvorming van de intensieve veehouderij  tot een duurzame sector met aandacht voor mens, dier, natuur en milieu, heeft een golf van positieve reacties losgemaakt. In drie dagen hebben  meer dan 50 extra hoogleraren en 200 andere wetenschappers zich achter het pleidooi geschaard en werden bijna 4000 steunverklaringen van particulieren en bedrijven ontvangen. Ook enkele boeren steunen het initiatief.

Door de massale toeloop van meer dan 10.000 bezoekers op de eerste dag, was de site even moeilijk bereikbaar. Initiatiefnemer Roos Vonk: “het is duidelijk dat we een gevoelige snaar geraakt hebben. Dat was ook te merken aan de defensieve reactie van Verburg. Ze zegt dat ze allang bezig zijn met verandering en noemt het zelfs een ‘revolutie’. Daar zie je aan dat ons pleidooi helemaal niet heeft begrepen. Dat is wel heel jammer omdat haar beleid zulke enorme gevolgen heeft voor ons allemaal. Ook de boeren zijn slachtoffer. Na alles wat er gebeurd is onder haar verantwoordelijkheid, is dit niet het goede moment om weer met reclamepraatjes te komen.”

De intensieve veehouderij moet ingrijpend worden veranderd. Tien jaar geleden deed een commissie onder leiding van Herman Wijffels daartoe al een oproep. Maar er is onder vier kabinetten Balkenende nog nauwelijks iets veranderd, constateerden afgelopen woensdag 105 Nederlandse hoogleraren in een gezamenlijk manifest.
Hun pleidooi bestaat uit twaalf pagina’s en meer dan 60 noten en bronvermeldingen. Dit alles mondt uit in de simpele conclusie: ‘Minder vlees. U weet nu waarom.’

‘Slager en melkboer van Europa’
Vanuit hun verschillende vakgebieden schetsen de hoogleraren de ernstige gevolgen van onze vee-industrie voor dierenwelzijn, volksgezondheid, milieu, klimaat en ecologische voetafdruk. Ze beschrijven de absurditeit van de huidige situatie, waarin Nederland graan importeert uit de derde wereld waar een tekort is aan voedsel, en dit op zeer inefficiënte wijze omzet in vlees en zuivel, maar vooral in mestoverschotten die hier natuur en milieu aantasten.
Het product wordt grotendeels weer geëxporteerd, want Nederland is de ‘slager en melkboer van Europa’, en deels in eigen land verkocht. Dit alles tegen prijzen die zo laag zijn, dat boeren alleen het hoofd boven water kunnen houden met subsidies of door nóg meer te produceren – zoveel dat overschotten ontstaan, die vervolgens weer weggewerkt moeten worden met campagnes voor kip en melk gesponsord door de belastingbetaler – met als gevolg dat Nederlanders nog meer vlees en zuivel eten – en daarmee hun kans op hart- en vaatziekten en overgewicht verder verhogen.

Bedreiging volksgezondheid
De schaalvergroting en intensivering is versterkt door het landbouwbeleid van de afgelopen kabinetten, met als gevolg dat er niets terecht is gekomen van de aanbevelingen uit 2001. “Er worden nog steeds op grote schaal gezonde dieren geruimd, dierziekten vormen nog steeds een grote bedreiging voor de volksgezondheid en de leef- en slachtomstandigheden van honderden miljoenen dieren in ons ‘beschaafde’ land zijn nog steeds beschamend”.

Aanbevelingen voor ommekeer
De hoogleraren roepen op tot bezinning op de fundamentele uitgangspunten van onze vee-industrie en presenteren tien aanbevelingen die kunnen gelden als uitgangspunten om de noodzakelijke ommekeer te bereiken. Daarbij wijzen ze vooral naar de politiek. De boeren worden ook gezien als slachtoffers van een situatie die door het Nederlandse landbouwbeleid volstrekt kromgegroeid en uit de hand gelopen is.
Roos Vonk: “Het zou geweldig zijn wanneer we hiermee kunnen bijdragen aan een stap naar een samenleving waarin dieren niet louter als economisch object gezien worden, en waarin we een eerlijker en duurzamer methode van voedselproductie hanteren. We willen met dit initiatief in elk geval de politiek onder druk zetten, maar ook de burgers aan het denken zetten. We willen een evaluatie waarom er zo weinig gedaan is met de adviezen van Wijffels, terwijl dat zo dringend noodzakelijk is. En als voldoende mensen ons pleidooi ondersteunen, kunnen we misschien een burgerinitiatief starten. Daarmee is het onlangs in Noord-Brabant ook gelukt om de bouw van megastallen te beperken.”

Hoewel het initiatief duidelijk aanslaat, moet er nog wel wat gebeuren om deze volgende stap te kunnen zetten: daar zijn 30.000 handtekeningen voor nodig en zo ver is het nog lang niet.

Op duurzameveeteelt.nl staat het gehele pleidooi, de namen van de ondertekenaars en is er ook mogelijkheid het initiatief te steunen.

Bron: Radboud Universiteit Nijmegen