Platte oester lijkt op te krabbelen

De inheemse platte oester had het in het verleden zwaar. Een ziekte in een strenge winter, overbevissing en later verdringing door de exotische Japanse oester, deden de tweekleppige sterk afnemen. In 2010 namen duikers in de Oosterschelde nauwelijks nog exemplaren waar. Inmiddels lijkt de soort voorzichtig maar gestaag terug te komen.

De oesterkweek van de platte oester werd door de strenge winter van 1962/1963 en de toen welig tierende oesterziekte Bonamiasis een zware slag toegebracht. Deze ziekte wordt veroorzaakt door de microbe Bonamia ostreae. In de zeventiger jaren is de Japanse oester in de Oosterschelde geïntroduceerd om de oesterkweek te herstellen, aangezien deze in tegenstelling tot de platte oester niet bevattelijk was voor de oesterziekte.

In 1982 vond er een omvangrijke broedval van de Japanse oester plaats, waarna de soort ook buiten de kweekgebieden sterk toenam. Tegenwoordig zijn de Oosterschelde en andere Zeeuwse wateren al jaren verzadigd met Japanse oesters, maar in de Waddenzee neemt de exoot nog steeds toe.

Mogelijk heeft de waargenomen toename van de platte oester (mede) te maken met de opkomst van een variant van het herpesvirus, dat in 2010 in de Oosterschelde en in het Grevelingenmeer is aangetroffen. Een virus dat overigens van nature voorkomt in de Europese zoute wateren. Dit virus veroorzaakt sterfte onder Japanse oesters, waarbij vooral jonge dieren worden getroffen. De platte oester lijkt minder bevattelijk voor dit virus en kan zich daardoor vestigen op plekken die die niet (meer) worden bezet door Japanse oesters. Of de twee exotische oesterborende slakken ook enige invloed op het opkrabbelen van de inheemse oester hebben, valt sterk te betwijfelen: zowel de Amerikaanse oesterboorder (Urosalpinx cinerea) als de Japanse stekelhoren (Ocenebra inornata) vallen immers niet alleen 'creuses' aan, maar boren net zo graag in jonge platte oesters.

Het einde van de populatieontwikkelingen van de platte en de Japanse oester is nog lang niet in zicht. De ontwikkelingen laten zich ook niet voorspellen.

Bron: Nature Today en Stichting ANEMOON