Peter Dam: Wonden likken

‘Laat je Karel even je wond likken,’ zegt mijn vrouw Beverly.
Karel is onze hond. Hij likt graag. Vooral wonden. Honden wonden laten likken is gewoongoed in Papua Nieuw Guinea. Dan helen zij beter en sneller, zegt men.
Mijn Nederlandse vrinden en famielje kunnen u in geur en kleur vertellen over alle vreselijke en gore wonden die ik hier in 14 jaar heb weten te verzamelen. Zevenogige steenpuisten, karbonkels, zijn mijn specialiteit. Van de mooiste maak ik foto’s en stuur ze op. Ooit zelfs een in volle close-up als prijsvraag waar hij zat. Ik zal u de oplossing besparen.
Ik laat graag mijn wonden door Karel belikken. Alles wat mijn lijden verlichten kan.

Deze eeuwenoude Papua Nieuw Guinese volkswijsheid heeft sinds de vorige eeuw wetenschappelijke onderbouwing gekregen. Likken verwijdert uiteraard vuil, maar hondenspeeksel blijkt een aantal anti-bacteriële enzymen en andere  wondgenezingsbevorderende stoffen te bevatten. Ook stimuleert het likken doorbloeding van het weefsel rond de wond, wat het genezingsproces versnelt.
Niet alleen in PNG was dit allang als volkswijsheid bekend. De Fransen hebben de uitdrukking "langue de chien, langue de médecin", een hondentong is een dokterstong.

Je kunt ook zelf je wonden likken. Dat is ook een uitdrukking. Al associeert niemand dat meer met het bevorderen van het genezingsproces. Toch had het daar zijn oorsprong. Ook menselijk speeksel zit vol hulpzame stoffen, met name het eiwit Histatin.
Zelf likken werkt goed voor makkelijk bereikbare wonden. Een zweertje op je rug wordt wat lastiger. Waren we maar zo lenig als onze hond en kat. Menig man voelt een zweem van jaloezie bij het zien van het gemak waarmee zijn hond zich de ballen likt. Dat hij ze zo vaak likt zal dus wel zijn om wondjes te voorkomen.
Heb je een lastig bereikbare wond en geen hond bij de hand, dan dan kun je ook een ander mens vragen je wond te likken. En sla zelf niet meteen een wondlikvraag af van een medemens in nood. Liefdadigheidslikken kan ook de likker grote voordelen geven. Zo werd in 1589 Magdalena de Pazzi heilig verklaard. Zij had op miraculeuse wijze de hardnekkige zweren van een non genezen. Door ze elke dag te likken. Hoe de verwondingen waren ontstaan en de hulpverlening verkregen vermeldt het verhaal niet, enkel dat ze zich op Zuster’s ledematen bevonden en door de heilige met volle overgave waren belikt. U mag er het uwe van denken.

Voor u ongebreideld aan het experimenteren slaat, past een woord van waarschuwing. Te veel likken kan een wond verergeren, en speeksel kan ook nieuwe infecties overbrengen. Sommige medici plaatsen vraagtekens bij het laten likken van menselijke wonden door huisdieren. Honden likken behalve zichzelf en hun baasje, ook vele andere minder frisse dingen. Maar er zijn ook gevallen bekend waar een liefhebbend likje van de zo schoon geachte kattetong over een mensenwond ernstige ontstekingen tot gevolg had.
Het veiligst blijft het doehetzelven, met altijd je eigen eerstehulplapje bij de hand.

Mijn nieuwste zweer ziet er serieus uit en zit op een vervelend plekje. Ik vertrouw me weer op onze hond. ‘Beverly, roep jij Karel even?’ Met mijn broek op mijn knieën geniet ik van zijn warme willige tong. ‘Ja daar Karel, likken! Hij is braaf, hij is braaf.’