Palmvaren: palm of varen?

Cycadeeën ( Cycadales ) worden ook wel palmvarens genoemd. Deze naam doet vermoeden dat de palmvaren een kruising is tussen een palm en een varen. Dit is niet juist. De palmvaren is zelfs niet verwant aan de palm of varen.

Varens planten zich voort door middel van sporen, terwijl palmvarens zaden produceren. Palmen produceren ook zaden, maar deze worden aangemaakt in vruchten. Bij palmvarens worden de zaden juist open en bloot gevormd. De cycadee behoort daarom tot de ‘naaktzadigen’.

De cycadee is al minstens 240 miljoen jaar lang op aarde te vinden en heeft de dinosaurussen letterlijk zien komen en gaan. In de lange tijd dat de plant al op aarde voorkomt, is het nauwelijks van vorm veranderd en kan daarom tot een succesvolle groep beschouwd worden. De palmvaren wordt gekenmerkt door een grote kroon van samengestelde, geveerde bladeren en een stevige stam. De zaden worden gevormd in grote kegels, die aan het uiteinde van de stam ontstaan. Deze kegels zijn net als bij dennenbomen opgebouwd uit schubachtige bladeren.

In de geschiedenis zijn wel perioden aan te wijzen waarin de plant succesvoller was dan in andere perioden. Sinds het Krijt (145 tot 66 miljoen jaar geleden) is het aantal soorten cycadeeën op aarde teruggelopen naar de 280 soorten die momenteel nog op aarde voorkomen. Deze soorten zijn voornamelijk verspreid over de tropische en subtropische gebieden op aarde.

Nog steeds is de palmvaren succesvol, al is het op een ander vlak. De plant is vrij populair bij mensen als kamerplant en wordt daarom vaak in huiskamers gehouden. Dit ten nadele van de planten in het wild. Deze worden namelijk vaak uit hun natuurlijke omgeving gehaald. De natuurlijke populatie neemt daarom sterk af en inmiddels staat de palmvaren op de lijst voor beschermde planten.

Bronnen: Wikipedia, Stichting Nationale Plantencollectie