Paaseiproefjes

Benodigdheden: een rauw ei en een hardgekookt ei (10 min.)

Experiment: Pak het rauwe ei en leg deze zijdelings op een glad oppervlak. Probeer vervolgens het ei te laten draaien door het een slinger één richting op te geven. U zult zien dat het ei binnen korte tijd weer stil ligt. Pak nu het gekookte ei en voer hetzelfde experiment uit. Dit ei zal na de slinger veel langer blijven ronddraaien.

Het spuwende ei

Benodigdheden: rauw ei, mesje of klein handboortje, glas, water, half dun limonaderietje, kaars

Experiment: Maak aan de spitse kant van het rauwe ei een klein gaatje met een mesje of handboortje. Schuif het rietje door het gaatje, zover dat het uiteinde van het rietje ongeveer op de dooier ligt. Stop de kieren van het gat om het rietje dicht met een paar druppels kaarsvet. Zet vervolgens het ei met het rietje omhoog in een glas met water en laat het een dag staan. Na enige tijd zal u zien dat het ei uitbarst. Er komt struif door het rietje naar boven, waardoor deze zelfs overloopt.

Hoe kan dit?
Onder invloed van osmose stijgt het eigeel in het rietje. Eischalen kunnen waterdeeltjes doorlaten, maar grotere deeltjes zoals eiwitten kunnen hier niet doorheen. Doordat de waterconcentratie buiten het ei groter is dan in het ei, zal er steeds water in het ei sijpelen. De druk in het ei wordt verhoogd, waardoor het eierstruif door het rietje naar buiten geperst wordt.

Ei in de fles

Benodigdheden: gepeld, hardgekookt ei, melkfles, beetje spiritus, lucifer.

Experiment: Giet een beetje spiritus in de fles en steek dit aan met de lucifer. Plaats vervolgens het ei op de flessenhals. Deze zal vrij snel de fles in floepen.

Hoe kan dit?
In de door het ei afgesloten fles wordt spiritus verbrand. De luchtdruk in de fles daalt daardoor sterk ten opzichte van de buitenlucht. Door dit drukverschil wordt het ei uiteindelijk de fles in gezogen.

Uitademend ei

Benodigdheden: rauw ei, mesje, dun limonaderietje, kaars, glas, water.

Experiment: Maak aan de bolle kant van het ei een klein rond gaatje met een mesje, dusdanig dat u uitkomt in de luchtkamer. Steek het rietje door dit gaatje en dicht de kieren af met een paar druppels kaarsvet. Zet het ei met het rietje omhoog in een glas water. Blaas vervolgens door het rietje. Uit het ei komen, voornamelijk aan de stompe kant, belletjes tevoorschijn.

Hoe kan dit?
De eischalen bevatten zeer veel poriën. Door deze poriën kan er zuurstof het ei in en uit. De meeste en grootste poriën zitten vlak bij de luchtkamer, aan de stompe kant. Door in het rietje te blazen komt er een overdruk in het ei. De overtollige lucht verlaat het ei door de poriën.

Benodigdheden: rauw ei, twee ijzerdraadjes, aluminiumfolie, lijm, heet water, wastafel, bijna opgebrand waxinelichtje.

Experiment: Blaas het ei uit door aan de boven- en onderkant een gaatje te prikken en aan een van beide kanten op het gaatje te blazen. Sluit vervolgens een van beide gaatjes af met een druppeltje lijm. Vouw van het aluminiumfolie een klein bootje waar het waxinelichtje in past. Laat de wasbak vollopen met water en leg daar het bootje in. Plaats hierboven twee ijzerdraadjes waarop het ei kan liggen. Laat in de eierschaal een beetje heet water lopen en steek het waxinelichtje aan. Leg vervolgens het ei boven de vlam. U zult zien dat het ei stoom zal gaan uitstoten en dat het bootje gaat varen.

Hoe kan dit?
Het bootje wordt voortgestuwd door een primitieve manier van raketaandrijving. Het hete water in het ei gaat koken door de vlam eronder. De stoom wordt door het overgebleven gaatje naar buiten geduwd. Deze stoomstraal zorgt voor een even grote, tegengestelde kracht zodat het bootje de andere kant op geduwd wordt.

Zwevend ei

Benodigdheden: vers rauw ei, doorzichtige vaas of pot, water, zout.

Experiment: Laat de pot voor de helft met water vollopen en los daar een grote hoeveelheid zout in op. Om dit proces te versnellen kunt u het best heet water nemen en daar het zout in oplossen. Laat het water wel eerst afkoelen voordat u verder gaat met het experiment.
Leg het ei op het zoute water. Gier vervolgens de pot voorzichtig langs de rand verder vol met gewoon water. Probeer hierbij zo min mogelijk stromingen in het water te veroorzaken. Het ei blijft op zijn plaats liggen en lijkt in het water te zweven.

Hoe kan dit?
Verse, rauwe eieren hebben een grotere dichtheid dan water en zinken daarom naar de bodem. Water waar veel zout in is opgelost is zwaarder dan water zonder zout. Eieren blijven dan ook op zoutwater drijven, maar zinken in zoetwater. Hierdoor blijft het ei drijven op de zoutwaterlaag, maar zinkt het naar de bodem van de zoetwaterlaag. Het ei lijkt in het water te zweven.

Bronnen: Bionieuws, NRC Handelsblad