Orka’s onder druk

Op verschillende plekken in de wereld gaat het niet goed met de orka. Steeds vaker worden exemplaren aangetroffen die zijn vergiftigd met polychloorbifenylen (PCB), een vervuilende chemische stof, die ze via hun voedsel kunnen binnenkrijgen. Verder hebben sommige orka’s het moeilijk vanwege het gebrek aan zalm in de oceaan.

In Vroege Vogels dé Nederlandse orkadeskundige, Astrid van Ginneken. Zij gaat al meer dan 25 jaar elk jaar naar Canada om onderzoek te doen aan de reuze dolfijnachtigen. Dit najaar ontdekte ze dat veel van haar orka’s ernstig ondervoed zijn, vermoedelijk vanwege het tekort aan de Pacifische zalm.

Van Ginneken bestudeert ook het wonderlijke gedrag van de orka. De zwart-witte toppredator blijkt een enorm empathisch wezen. Deze zomer kwam de orka ‘Tahlequah’ nog in het nieuws . Het dier in de Stille Oceaan liet haar overleden kalf twee- en een halve week niet los.

Orka’s zijn gemakkelijk te herkennen: ze zijn zwart bovenaan, wit onderaan en hebben een witte vlek net boven de ogen. Astrid van Ginneken, die elk jaar naar Canada afreist om het gedrag van ‘haar’ orka’s te onderzoeken, herkent ze ook aan hun geluiden, of beter gezegd hun dialect. Volgens haar zijn het niet alleen intelligente dieren, maar zijn ze ook bijzonder sociaal en hebben ze duidelijke familiebanden. Zo blijven ze hun hele leven bij hun familie.

Astrid van Ginneken is arts en wiskundige en werkt in het dagelijks leven in het Erasmus MC. Elk jaar gaat ze een maand naar de Verenigde Staten om binnen het Center for Whale Research onderzoek te doen aan de orka. Enkele jaren geleden verwerkte ze al haar ervaringen met dit bijzondere zwart-witte zeezoogdier in de Engelstalige roman ‘Togetherness is our home, An Orca's Journey through Life’, over de familiebanden tussen de orka’s, maar ook over de relatie tussen de orka en de mens. Het boek is ook vertaald in het Nederlands: 'Tuschka, het aangrijpende verhaal van een jonge orka'.