Oplossing fosfaatvervuiling in wateren

Vervuiling van oppervlaktewater met fosfaten en stikstof (vaak een gevolg van overbemesting van het land) is wereldwijd het grootste waterkwaliteitsprobleem. Het zorgt voor dode, zuurstofloze zones, giftige (blauw)algenbloei en verlies aan biodiversiteit. Giftige blauwalgen vormen bovendien een gevaar voor de gezondheid van mens en dier. Het niet kunnen gebruiken van de bemeste wateren voor recreatie, irrigatie, aquacultuur en drinkwaterbereiding is mondiaal een enorme kostenpost. In een speciale uitgave van het wetenschappelijke tijdschrift Water Research laten wetenschappers zien dat met behulp van ’geo-engineering’ de fosfaatvervuiling adequaat kan worden opgeruimd. Geo-engineering is het opzettelijk grootschalig ingrijpen in natuurlijke systemen.

Vervuiling uit het verleden
In Nederland bestaat op dit moment zeer goede afvalwaterzuivering. De fosfaatvervuiling is hier vooral een erfenis uit het verleden. Door decennia lange ongecontroleerde lozingen van rioolwater, industrieel afvalwater en afspoeling uit de landbouw zijn de onderwaterbodems verzadigd geraakt met fosfaten. Deze fosfaten worden periodiek weer afgeven aan de waterkolom waar ze tot blauwalgenbloei kunnen leiden. Daarnaast speelt het huidige mestoverschot nog steeds een rol. In de speciale editie van Water Research laten 60 wetenschappers uit 12 landen zien dat op basis van een goede diagnose gericht ingegrepen kan worden. Blauwalgen kunnen effectief worden samengeplakt en afgezonken naar diepere waterlagen. Fosfaat kan efficiënt uit de waterkolom worden verwijderd en in de onderwaterbodem worden vastgelegd met behulp van natuurlijke zouten en gemodificeerde klei. Deze geo-engineering technieken (het bewust ingrijpen in biogeochemische cycli) zijn daarmee zeer kansrijk in het versneld herstellen van de overmatig bemeste wateren. 

Olympische spelen
Geo-engineering technieken voor waterzuivering werden eerder gebruikt tijdens de Olympische Spelen in Londen in 2012 en bij de Glasgow Commonwealth Games in 2014. Voor de aankomende spelen in Rio wordt mogelijk ook geo-engineering toegepast om de gezondheidsrisico’s voor de atleten tijdens evenementen in open water te minimaliseren.

Bron: Wageningen University