Op pad met Menno Bentveld: Radiovogels

Al zeventig jaar is elke zondagochtend natuur op de radio te horen. Maar hoe maak je eigenlijk drie uur lang natuurradio? Menno geeft een blik achter de schermen bij een van de oudste radioshows ter wereld. Voor de Varagids schrijft Menno iedere week een column. Deze keer niet over een tv-aflevering, maar over Vroege Vogels Radio.

Lees hier de volledige column:

100jaar BNNVARA: prachtig, zonder meer, thumbs up. Maar al 70 jaar natuurradio, wat dacht je daarvan? 70 jaar aandacht voor natuur en milieu op de vroege zondagochtend! Eerst onder de titel Weer of geen weer, met Bert Garthoff, de Groningse bioloog dr. Fop I. Brouwer (‘alles wat leeft en groeit en ons altijd weer boeit’) en Gerrit de weerman (niet Hiemstra). Om vanaf 1978 omgedoopt te worden tot Vroege vogels.

De luisteraar ziet nooit eens hoe het er bij het radiomaken aan toe gaat. Hoe we d’r bij zitten, zeg maar. Tuurlijk: er staan webcams gericht op de presentatiedesk, maar niet iedereen tuurt tijdens het radioluisteren op een schermpje om een paar pratende hoofden achter een microfoon te zien.

En dus: een blik achter de schermen bij een van de oudste radioshows ter wereld! Waar alles begint met de redactie: ideeën pitchen, gasten bellen, reportages produceren en bij nacht en ontij op pad gaan.

De andere pijler van het programma is het livedeel op de zondagochtend. De technicus en regisseur van dienst zetten om halfvier de wekker, pikken in Hilversum het busje met zendapparatuur op om rond vijven in Amersfoort te zijn. Daar bouwen ze in natuureducatiecentrum het Groene Huis vanuit het niets een radiostudio, leggen contact met Hilversum, plaatsen de buitenmicrofoon tussen de struiken en zien hoe het boven de bomen langzaam begint te schemeren.

Om halfzeven steek ik mijn hoofd om de hoek, installeer me en gedrieën gaan we om zeven uur op zender. Buiten is het nog lang niet licht, binnen branden slechts de lampjes bij de regietafel, de wereld is nog klein. Via de buitenmicrofoon horen we de natuur ontwaken, tijdens de muziek wijzen we elkaar op een langshippende haas. De ramen van onze tijdelijke studio zijn nat van de condens, met een wisser trekt de regisseur de ruiten en biedt ons zicht op de majestueuze eiken die de weilandjes omzomen. Zonlicht piept tussen de boomkruinen, een eerste houtduif scheert voorbij en boven de heg zien we het dak van de middeleeuwse boerderij.

De technicus start een volgende reportage in. In het zachte ochtendlicht druppelen de gasten binnen voor enkele live-gesprekken aan tafel. De technicus legt verbinding voor een telefonisch interview met een onderzoeker in het veld. De regisseur geeft me een cue: nog een minuut tot het nieuws van acht uur. En daarna nog twee uur te gaan. Nog twee uur klein geluk, nog twee uur radio maken met de familie die Vroege vogels heet.