Oostvaardersplassen verrast de roodhalsgans

Wie bij de Kleine Praambult in de Oostvaardersplassen de verrekijker over een grote groep overwinterende ganzen laat glijden, kan plotseling oog in oog komen te staan met een prachtige gans. Een sierlijke tekening in het verenkleed, rode wangen, rode hals en borst en een gedrongen postuur: de roodhalsgans. Deze bijzondere gans (Branta ruficollis) is een zeldzame wintergast.

De Roodhalsgans werd lange tijd beschouwd als een zeldzame soort. Er zijn 72 waarnemingen van na 1900 bekend, naast minstens 10 van voor 1900. Vrijwel alle waarnemingen dateerden uit de maanden oktober tot en met april. Sinds 1970 is het aantal waarnemingen opgelopen en is de soort jaarlijks gezien. Eerder deze maand werden roodhalsganzen gezien bij Loppersum en Delfzijl in Groningen en de Ooijpolder bij Beek-Ubbergen.

Uitsmijter
De broedgebieden van de roodhalsgans liggen erg oostelijk. Deze ganzen broeden op hoog-arctische toendra's aan de kust of in rivierdelta’s maar voornamelijk op het Taimyr-schiereiland in Noord Siberië. Vaak broeden ze in kolonies, in de buurt van het nest van een grote valkensoort. Deze treedt op als 'uitsmijter' tegen roofdieren. De ganzen moeten natuurlijk wél op hun eigen jongen passen. De belangrijkste overwinteringsgebieden liggen rond de Kaspische en Zwarte Zee.

Wereldpopulatie
De wereldpopulatie is in de afgelopen decennia sterk afgenomen en wordt thans op 70.000 vogels geschat. Over de aantalsontwikkelingen van de roodhalsgans is niet veel bekend. De situatie in de broedgebieden lijkt redelijk stabiel te zijn, maar vanwege de geïsoleerde ligging van de schiereilanden waar deze soort broedt is informatie nauwelijks voorhanden. Het aantal overwinterende roodhalsganzen is in ieder geval laag.