Onderzoekers zien potentie in klimaatengineering om ijs te redden, maar kan ook misgaan

Het hoog in de lucht uitstrooien van deeltjes die zonlicht weerkaatsen, zou volgens Amerikaanse onderzoekers weleens een effectieve manier kunnen zijn om het wegsmelten van ijskappen op Antarctica af te remmen. Dan moet het wel goed gebeuren, zeggen ze er meteen bij. Uit computersimulaties komt naar voren dat dit soort 'klimaatengineering' in sommige varianten ook juist averechts kan werken. Meer onderzoek is hoe dan ook nodig, stellen de wetenschappers.

In de studie onder leiding van de Indiana University is berekend wat de effecten zijn van het injecteren van zwaveldruppeltjes in de stratosfeer, vanuit vliegtuigen. Met die methode kan een forse vulkaanuitbarsting worden nagebootst, waarbij deeltjes die zonlicht weerkaatsen maanden of zelfs jaren blijven hangen.

Een van de bevindingen is dat het veel verschil maakt hoe en waar de deeltjes worden geïnjecteerd. Het zou volgens de experts het effectiefst zijn om dat op verschillende breedtegraden in de tropen en subtropen te doen, vooral op het zuidelijk halfrond. Het klimaatsysteem wordt dan op zo'n manier beïnvloed, dat zo min mogelijk warm oceaanwater bij het zuidpoolijs komt.

De studie laat tevens zien hoe het kan misgaan. Als op de verkeerde breedtegraden zwavel wordt gespoten, zorgt dat er juist voor dat bepaalde winden naar het zuiden verschuiven en meer warm water naar het ijs duwen. Dan smelt Antarctica juist sneller.

Het vakgebied van de geo- of klimaatengineering is relatief nieuw. Het is ook omstreden. Begin vorig jaar riep een groep klimaatwetenschappers en bestuurskundigen nog op tot een verbod op de toepassing van dit soort technologie om het klimaat te beïnvloeden. Ze stelden dat de risico's "slecht worden begrepen en nooit volledig bekend kunnen zijn". Bovendien vrezen ze dat het als excuus wordt gebruikt om rustig aan te doen met het klimaatbeleid.

De onderzoekers die nu diverse varianten hebben doorgerekend, erkennen dat de techniek nog verre van rijp is. Ze hopen met hun onderzoek wel een bijdrage te leveren aan de kennis erover. "Het verkennen van manieren om zonlicht te weerkaatsen naar de ruimte, voordat het in het klimaatsysteem van de aarde wordt opgenomen, kan ons extra tijd opleveren om klimaatverandering het hoofd te bieden", stelt onderzoeker Paul Goddard. Volgens hem kunnen zo mogelijk kantelpunten worden voorkomen, zoals het instorten van de ijskap van West-Antarctica en de daaropvolgende zeespiegelstijging.

De resultaten zijn gepubliceerd in het Journal of Geophysical Research: Atmospheres.

Bron: ANP