Oliebollen met de kerst

De foto toont 3 Alken en 2 Zeekoeten, in kleverige, zware stookolie gehuld, op de snijtafel van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee, voorafgaande aan een inwendig onderzoek (29 december 2005).

De vogels maken deel uit van enkele tientallen olieslachtoffers die rond de kerst op de dijk bij Harlingen (Friesland) aanspoelden. Ze werden verzameld, niet zonder moeite, door Coby en Dirk Kuiken uit die plaats, vrijwilligers van het Nederlands Stookolieslachtoffer Onderzoek (NSO), een werkgroep van de Nederlandse Zeevogelgroep.

De olieklonten waren zo taai, dat in één geval minutenlang getwijfeld werd of er wel een vogel in zat! Nadat de olie op kamertemperatuur langzaam smolt werden de contouren van een Zeekoet ook in dat 2.5 kg zware brok teer langzaam zichtbaar.

In het vogelopvangcentrum in Moddergat werden nog eens tenminste honderd olieslachtoffers afgeleverd, deels afkomstig van de Friese kust, deels van de Waddeneilanden.

Op zee geen olie-incident, zelfs geen lozing. Althans, er is bij mijn weten geen olie gevonden.
Lokale autoriteiten hebben de rest opgeruimd, zonder verder voor een registratie van aantallen en soorten zorg te dragen, zonder met de onderzoekers in contact te treden: wat niet zichtbaar is, is er niet en wat niet is, is geen probleem zal het motto zijn geweest.

De vogels zijn echter het slachtoffer geworden van een illegale olielozing bij stormachtig weer, vlak voor de kerst. Het gaat om buitengewoon zware olie van een zeer kleverig type, vergelijkbaar met de olie die uit de Prestige en de Tricolor stroomde.

De vogels hebben elk hun eigen lichaamsgewicht en meer aan olie op zich en ze zijn in top-conditie (vet, gezonde organen, meest volwassen), afgezien van het feit dat ze dood zijn. De olie is tot in de kleinste vaten van hun longen doorgedrongen en zij zijn allemaal gestikt in de teer.

De Noordzee is een Special Area onder het MARPOL verdrag (Annex 1) wat betekent dat olielozingen illegaal zijn. Lozingen van olie met deze karakteristieken kan ronduit crimineel genoemd worden, Special Area of niet. De lozing moet vlak boven de Waddeneilanden hebben plaatsgevonden, de slachtoffers zijn door de Waddenzee komen aandrijven. De bijzondere status en uitzonderlijke kwetsbaarheid van de Waddenzee mag bekend verondersteld worden. De tienduizenden watervogels in dat gebied zijn door het oog van een naald gekropen. Dat gold helaas niet voor de Alken en Zeekoeten op de Noordzee die met dit olieveld in aanraking zijn gekomen. Hoeveel er op zee weggedreven zijn zullen we nooit te weten komen.

Prettige kerstdagen, fijn dat er weer een aantal zeelieden een geurvlag meenden te moeten plaatsen.

Bron: NIOZ