Noordse woelmuis floreert in Nieuwkoopse Plassen

De noordse woelmuis ( Microtus oeconomus ) behoort tot de familie van de woelmuizen. In Nederland leeft een aparte ondersoort die verder nergens anders ter wereld voorkomt: Microtus oeconomus arenicola . Daarmee is deze woelmuis het enige endemische (=alleen hier voorkomende) zoogdier van Nederland. Onze eigen koala, zeg maar.

De noordse woelmuis heeft veel concurrentie van de aardmuis en de veldmuis, twee andere woelmuisachtigen. Omdat de noordse woelmuis van huis uit een goede zwemmer is, heeft hij zich door die andere soorten laten wegdrukken in nattige gebieden in Noordwest-Nederland, en hij heeft zich daar helemaal aan aangepast.

Een van die plekken is de Nieuwkoopse Plassen, waar Natuurmonumenten al vijf jaar onderzoek laat doen naar deze uiterst zeldzame woelmuis. De belangrijkste vraag was: welk type landschap vindt die muis het prettigst? Het blijkt dat de noordse woelmuis zich vooral happy voelt in ruige graslanden.

Afstudeermuis
De noordse woelmuis was dit jaar het afstudeerproject van Dianne Sanders en San Claessens, studentes toegepaste biologie aan de HAS in Den Bosch, een hbo-opleiding op het gebied van landbouw, natuur, voeding en milieu.

Hun hoofdvraag was: wat is de habitatvoorkeur van de noordse woelmuis in de winter? Na weken van vallen zetten en muizen tellen, kunnen ze een paar conclusies trekken. Zo houdt de noordse woelmuis overduidelijk van extensief beheerd grasland: dat betekent niet maaien en slechts een beetje laten begrazen. En verder is het zo dat waar rietland ’s winters helemaal kaal wordt afgebrand, de noordse woelmuis verdwijnt.

Het is Natuurmonumenten overigens opgevallen dat de muizen op dergelijke plekken gewoon weer terugkomen als het zomer wordt. Waar die populatie dan zo opeens vandaan komt, wordt onderzoek voor een volgend project.