Nog tien jaar om tij te keren
• 27-01-2005
• leestijd 3 minuten
© ijsberg antartica
Nog tien jaar en dan is het broeikaseffect onomkeerbaar. Die alarmerende conclusie staat in het gisteren verschenen rapport 'Meeting The Climate Challenge'. 'Er tikt een ecologische tijdbom', stelt de Britse ex-minister Stephen Byers onomwonden. Hij leidt de werkgroep die het rapport heeft geschreven, samen met de Amerikaanse Republikeinse senator Olympia Snowe. Zij roepen de industrielanden op nú in actie te komen.
Temperatuurstijging
Desastreuze gevolgen voorspellen de wetenschappers, politici en zakenmensen die hebben bijgedragen aan het rapport. Als de gemiddelde wereldtemperatuur stijgt met 2 graden Celsius - ten opzichte van 1750, voor de industriële revolutie - staan ons klimaatrampen te wachten: grote overstromingen, extreme droogte, zich snel verspreidende ziekten. Voedsel en drinkwater komen in gevaar, bossen sterven en zeeën stijgen. Het klimaat zou zelfs helemaal op hol kunnen slaan, volgens de onderzoekers. Dan kan de ijskap van Groenland smelten en in zee belanden, of de Warme Golfstroom tot stilstand komen.
Kilimanjaro
'Die tien jaar, dat is het meest alarmerende', zegt professor R. Leemans van de Universiteit Wageningen in de actualiteitenrubriek Twee Vandaag. 'We dachten dat het klimaatprobleem iets was van de toekomst, maar de effecten gaan veel sneller dan we hebben voorzien.' Greenpeace-expedities naar Afrika en Zuid-Amerika lieten zien hóe snel: ijskappen smelten en gletsjers trekken zich akelig snel terug. 'Over 10 tot 15 jaar is de Kilimanjaro ijsvrij', zegt professor Leemans. Door het veranderende klimaat sterven planten- en diersoorten uit; dat is nog maar het topje van de ijsberg als we de klimaatwerkgroep mogen geloven.
Rekensom
Nu al is de temperatuur gemiddeld 0,8 graden hoger dan in 1750. Erg ver zitten we niet meer af van die 2 graden, concludeert de werkgroep. Ze rekent voor wanneer het zover is: als de concentratie kooldioxide (CO2) in de atmosfeer 400 delen per miljoen is. Kooldioxide is het broeikasgas dat de belangrijkste bijdrage levert aan de opwarming van de aarde. Op dit moment is de concentratie al 379 per miljoen (ppm) en elk jaar stijgt de concentratie met 2 ppm. Conclusie: als we zo doorgaan is de 400 ppm over 10 jaar bereikt.
Drastische maatregelen
We kunnen deze gevaarlijke klimaatverandering voorkomen, zeggen Byers cs. Maar dan moeten de industrielanden nú drastische maatregelen nemen:
* De groep van rijke landen G8 en Rusland moeten in 2025 een kwart van hun energie halen uit duurzame bronnen.
* Deze landen moeten in 2010 twee keer zoveel als nu investeren in energietechnologie die minder koolstof nodig heeft.
Het is de vraag of de regeringen zo'n energierevolutie aandurven. De VS hebben het Kyoto Protocol niet eens ondertekend, het verdrag dat de uitstoot van broeikasgassen moet verminderen met slechts 5,2%. Dit verdrag wordt 16 februari 2005 van kracht.
Nederland
Greenpeace roept ook Nederland op tot vergaande maatregelen. Ons land staat in de top twintig van CO2-uitstoot per hoofd van de bevolking. De nieuwe elektriciteitscentrale die in Nederland is gepland moet niet op kolen of gas draaien, maar op wind of biomassa. Ook kerncentrales zijn uit den boze: kernafval blijft tienduizenden jaren radioactief. Greenpeace voert gesprekken met elektriciteitsbedrijven Essent, Nuon en Eneco en wil dat zij duurzame energiecentrales ontwikkelen. Consumenten kunnen de druk op de bedrijven opvoeren door te kiezen voor groene stroom.