Nieuwkomers in de Biesbosch: goudknopje en Vallisneria

In het Nationaal Park De Biesbosch zijn onlangs goudknopje en Vallisneria spiralis gevonden. Beide soorten zijn nog niet eerder in het vermaarde zoetwatergetijdengebied aangetroffen. “Het is mooi dat er regelmatig nieuwe plantensoorten in het Nationaal Park De Biesbosch worden ontdekt” stelt Jacques van der Neut, boswachter bij Staatsbosbeheer in de Biesbosch. “Het komt doordat we hier nogal wat polderland hebben veranderd in waterland. Voormalige landbouwpolders worden onder invloed gebracht van de getijdenwerking, waardoor er op de grens van water en land, puike condities ontstaan voor pioniers, zoals gewone waterbies, klein vlooienkruid, slijkgroen en goudknopje” voegt de groene man er enthousiast aan toe.

Goudknopje is een pionier in hart en nieren. Waterpeilen in natuurontwikkelingsgebieden schommelen behoorlijk. Het ene moment verandert zo’n terrein in een grote binnenzee en het andere moment loopt zo’n gebied bijna leeg. Ideale omstandigheden voor een pionier zoals goudknopje. In totaal werden er zo’n honderd exemplaren gevonden. Goudknopje komt oorspronkelijk uit Zuid-Afrika en werd voor het eerst in 1739 in Europa gevonden (Duitsland). De eerste vondsten in ons land dateren uit omstreeks 1972, na de drooglegging van Zuidelijk Flevoland.  

“De andere nieuwkomer is Vallisneria spiralis, een waterplant waarvan de bladeren heel veel op pijlkruid lijken. Deze waterplant is weliswaar een nieuwe soort voor de Biesbosch maar niet voor ons land. Vallisneria was in de jaren zeventig en tachtig bekend van een locatie in de Maas, bij Maastricht” zegt Van der Neut. “De laatste jaren werd deze soort daar echter niet meer aangetroffen.” Vallisneria, de plant heeft geen Nederlandse naam, werd op twee buitendijkse locaties in de Nieuwe Merwede ontdekt. Gezien het aantal planten (ruim vijfhonderd), moet de plant hier al langer voorkomen, maar is om de een of andere reden aan de aandacht ontsnapt. Vanwege de decoratieve waarde is Vallisneria vooral bekend bij aquariumhouders. Of de uitheemse Vallisneria, inheemse waterplanten schade toebrengt is niet bekend. De soort wordt in elk geval niet aangemerkt als invasieve waterplant (zoals bijvoorbeeld waterteunisbloem en moerashyacint). “Vallisneria is dus terug van weggeweest, maar heeft op de groeiplaatsen in de Biesbosch met eb en vloed te maken. Bij lage waterstanden steken delen van deze, normaliter onder water blijvende soort, boven het oppervlaktewater uit” besluit Van der Neut. 

Bron: Staatsbosbeheer