Nieuwe uilensoort ontdekt

Dit voorjaar werd een nieuwe uilensoort ontdekt in Al Jabal Al Akhdar, het centrale deel van het Al Hajar-gebergte in het noorden van Oman. Van grote afstand werden toen drie verschillende vocalisaties opgenomen, die alle afweken van bekende soorten op het Arabisch Schiereiland en elders. Drie nachten later werd de uil opnieuw gehoord en toen konden betere opnames worden gemaakt.

Vanwege het vermoeden dat het een nieuwe soort betrof, volgden er bezoeken in de laatste week van april, de tweede helft van mei en in juli 2013. Eind april werd geen spontane vocalisatie gehoord maar één uil reageerde uiteindelijk wel op playback, en kon als eerste worden gezien. Dit betrof een nieuw exemplaar op 2 km van de oorspronkelijke locatie. Op 24 mei werd de eerste foto gemaakt op de eerste locatie, en op 26 mei volgde een uitgebreide serie foto's van hetzelfde individu. Het totale aantal opgenomen individuen steeg in mei tot zes of zeven, alle hoog op kliffen boven dezelfde wadi. In juli werden opnieuw foto's gemaakt van hetzelfde exemplaar als op 24-26 mei, dat er inmiddels gehavend uitzag, vermoedelijk vanwege lichaamsrui.

Geluids- en verenkleedkenmerken demonstreren dat de in mei opgenomen en gefotografeerde uilen een nieuwe soort vertegenwoordigen, waarvoor de auteurs de naam Omaanse uil ( Strix omanensis ) voorstellen. De Omaanse uil is een middelgrote uil zonder oorpluimen, met een duidelijk omrande gezichtsschijf, grote geeloranje tot oranje ogen, lange poten en een korte staart. De gezichtsschijf is tweekleurig, met donkergrijs boven en opzij van het oog, en lichtgrijs van net boven het oog naar beneden.

Habitat
Momenteel zijn er slechts zes of zeven individuen bekend van Omaanse uil maar de beschikbaarheid van vergelijkbare habitat op andere locaties in het Al Hajar-gebergte maakt het aannemelijk dat er meer exemplaren zijn. Dit gebergte is sterk geïsoleerd en Omaanse uil is daarom hoogstwaarschijnlijk endemisch binnen het Al Hajar-gebergte, waarvan het hoogste en grootste deel binnen Oman ligt.

De laatste soort die werd ontdekt in het West-Palearctische gebied is het in 2008 beschreven Monteiro's stormvogeltje Oceanodroma monteiroi , voorheen een 'cryptische' populatie van Madeira­stormvogeltje O castro . Omaanse uil is echter de eerste 'niet-cryptische' nieuwe vogelsoort voor de WP in 40 jaar. De vorige was Algerijnse boomklever in 1973. Op basis van huidige kennis is Omaanse uil de zeldzaamste uil in de WP. Het is belangrijk dat er eerst een grondige inventarisatie wordt uitgevoerd om te bepalen welk niveau van bescherming vereist is. Daarna kan door verder onderzoek de kennis over deze soort stapsgewijs worden uitgebreid.

Bron: Magnus Robb, Arnoud B van den Berg & Mark Constatine, The Sound Approach .

Meer over deze spectaculaire ontdekking in Dutch Birding 35-5, op de site van Dutch Birding en uiteraard komende zondag in de radio-uitzending van Vroege Vogels.