Nieuwe broedvogel voor Nederland: de struikrietzanger

Het is één van die vele, onopvallende, bruine vogeltjes en wereldwijd is het waarschijnlijk ook nog eens de meest voorkomende 'karekietachtige'. Toch is vogelend Nederland in rep en roer, want nog niet eerder broedde deze zogeheten struikrietzanger in Nederland.

De struikrietzanger werd in juni ontdekt, in het natuurgebied De Tuintjes, op de noordpunt van Texel, door vogelaar Laurens Steijn. "Ik kwam daar omdat ik had gehoord dat er roze spreeuwen zouden zitten. Die vond ik niet, maar in plaats daarvan hoorde ik wel het mooie liedje van deze superzanger. De zang lijkt wel een beetje op die van de bosrietzanger. Dat is ook een goede imitator, maar toen ik hem zag, wist ik het zeker: struikrietzanger."

Vorig jaar beleefde ons land een – relatieve – invasie van deze vogels. Normaal komen ze in het verre oosten van Europa en in Azië voor, maar vorig jaar zaten er ineens een stuk of dertig bij ons te zingen, waarvan de helft op Texel. "Ze bleven maar één dag", vertelt Texelaar Ruud van Beusekom. "Maar de vogel die Laurens dit jaar ontdekte, die bleef maar zingen, dag in dag uit en ook 's nachts. Ze proberen dan vrouwtjes te lokken die 's nachts over trekken. Uiteindelijk zagen we inderdaad een mannetje én een vrouwtje. Collega-vogelaars Diederik Kok en Eric Menkveld zagen vervolgens ook dat de vogels met nestmateriaal aan het slepen waren. Vanaf dat moment hebben we het stil gehouden, om dit mogelijke allereerste broedgeval voor Nederland niet te laten verstoren door toestromende vogelaars en fotografen."

Inmiddels zijn er jonge struikrietzangers succesvol uitgevlogen en kan het nieuws dus breder worden gedeeld. Van Beusekom: "Het is misschien niet de meest opvallende vogel, maar wel één met een geweldig verhaal. Ze broeden vooral in Rusland en daar doen ze het zó goed dat ze langzaam ook naar het westen uitbreiden. In het najaar trekken ze helemaal naar India. In ons land heb je verder alleen de roodmus die in India overwintert." 

In de loop van augustus vertrekken de struikrietzangers van Texel met een ruime bocht naar India, waar ze ruien. Van Beusekom: "Het is afwachten of ze volgend jaar met een vers verenpak weer naar Texel terugkomen en dat dit misschien het begin was van een nieuwe populatie struikrietzangers."

Om een struikrietzanger op het oog te herkennen, dat is de allerhoogste vogelkunde. Het geluid is kenmerkender! Op de website Xeno-Canto is een prachtige opname te vinden die Ruud van Beusekom maakte van een struikrietzanger die in 2016 een dag en een nacht op Texel langskwam om te zingen, om vervolgens door te vliegen naar het oosten.

Op de website van Dutch Birding hebben de ontdekkers hun spectaculaire vondst van de nieuwe Nederlandse broedvogel uitgebreid beschreven.

Ons land telt ongeveer 200 verschillende soorten broedvogels.