Neuswijzer, geuratlas van de lage landen

De geur van gras, hooi of jasmijn, iedereen heeft zo z’n lievelingsgeur, meestal gepaard gaande met mooie herinneringen.  Over het belang van het reukorgaan schreven Inger Leemans, hoogleraar cultuurgeschiedenis en Caro Verbeek, geurhistoricus een boek: 'Neuswijzer, geuratlas van de lage landen'.  

Geur is voor dieren van levensbelang. Geur wordt gebruikt om bepaalde boodschappen over te brengen, zoals bijvoorbeeld de wolf die met zijn geur zegt: "Dit is mijn territorium". En bloemen die insecten lokken met hun eigen specifieke geur. Nachtvlindervrouwtjes verspreiden geurstoffen in de lucht om de mannetjes te lokken. Om de geurstof te kunnen ruiken zijn nachtvlindermannetjes uitgerust met  lange antennes, zodat ze de geuren optimaal kunnen opvangen. 

Ook voor de mens is geur van groot belang. In de zeventiende eeuw ontstond het gebruik om een kruidenboeket, kroedwosj genaamd, in te zetten als afweer tegen onheil. Een kroedwösj is een boeket van zeven specifieke kruiden die volgens de overlevering in het graf van Maria gevonden werden. De kroedwusj wordt samengesteld uit de volgende zeven planten: :

• 2 onheil afwerende planten zoals koninginnenkruid), wilde marjolein, huislook, koningskaars of toorts, Sint-Janskruid, wilgenroosje, klaproos
• 2 helende planten zoals valeriaan, duizendblad, boerenwormkruid, alsem, duizendblad, helmkruid, of engelwortel
• 2 broodgranen: de korenaren van rogge en tarwe
• 1 boomvrucht: het groene blad van de walnoot. Dat blad dat bestaat uit 7 blaadjes. Er wordt beweerd dat de bliksem nooit in een notenboom inslaat.Het boeket werd aan de schoorsteen gehangen, in de stal of op zolder, op en plek waar men er snel bij kon. Want bij noodweer werden er stukjes van het boeket in de open haard gegooid, opdat de neerslaande rook het huis zou beschermen. 

Frank Bloem is parfummaker en geurontwerper. Ook hij schreef mee aan de 'Neuswijzer'. Hij creëert geuren, zoals onlangs de geur: Fleur de Vache. Een parfum dat grotendeels gebaseerd is op een tinctuur van koemest. Ook al klinkt dat niet heel aantrekkelijk, toch roep deze parfum bij veel mensen de associatie van een zomerse weide op. Ook ontwierp hij voor Artis olifantengeuren, en maakte hij voor de Ambassade van de Noordzee een noordzeeparfum.