Nederlands verzoek om uitstel luchtnormen afgewezen

Staatssecretaris Pieter van Geel (Milieu) staat bijna alleen met zijn pleidooi om de nieuwe EU-normen voor luchtvervuiling enkele jaren uit te stellen. Een meerderheid van de EU-landen weigerde dinsdag in te gaan op zijn pleidooi.

Van Geel had om uitstel gevraagd, omdat Nederland anders niet aan de normen voor fijnstof kan voldoen: nieuwbouw van huizen of wegen zou dan over enkele jaren lastiger worden. Het Europees Hof van Justitie kan Nederland dan bovendien beboeten wegen te vuile lucht.

Van Geel toonde zich zeer teleurgesteld. Het ergerde hem dat andere landen een akkoord sloten met normen die zij ook niet gaan halen. "Een showverhaal. Een oefening in hypocrisie", noemde Van Geel de vergadering. "Ligt het aan de ouderwetse degelijkheid van Nederland dat alleen wij ons druk maken over de uitvoerbaarheid?".

De nieuwe EU-normen moeten vooral de kleine stofdeeltjes in de lucht beperken, om de gezondheid te bevorderen. Elk jaar sterven tienduizenden Europeanen voortijdig door de kleine stofdeeltjes uit vooral dieselauto's.

Nederland verwacht na 2010 de stofnormen niet te halen in Rotterdam, Amsterdam, Utrecht en delen van Brabant. Dat komt vooral door het vele verkeer.

Van Geel hekelde het "schizofrene optreden" dat de ene Eurocommissaris strenge luchtnormen voorstelt, maar dat de andere geen haast wil maken met de bijbehorende schonere dieselmotoren, de zogeheten euro-6. "Dan denk je toch: wat is dat hier voor ballentent?", zei de staatssecretaris.

De euro-6 motor moet vooral de uitstoot van stikstofdioxide (NOx) beperken. Die verzurende stof tast de gezondheid aan. Tot ergernis van Van Geel waren Frankrijk en Italië zowel voor de strengere normen als tegen de schone motor. "Het is zo dubbel als de pest", zei hij. "Zelden meegemaakt dat er zoveel verschil zit tussen droom en daad."

Van Geel en zijn EU-collega's moeten in oktober nog formeel stemmen over de normen voor luchtkwaliteit. Nederland zal dan tegen het voorstel stemmen, als dat niet wijzigt. Van Geel hoopt echter op de invloed van het Europees Parlement. Die wil ook meer uitstel mogelijk maken, op voorstel van Europarlementslid Dorette Corbey (PvdA). Een stemming is dit najaar gepland.

Corbey zei dinsdag in een reactie dat Van Geel gelijk heeft: "Het is inderdaad een schijnvertoning, want niemand let er op dat de normen echt gehaald worden. Op dit moment worden de luchtkwaliteitsnormen door slechts vier lidstaten volledig nageleefd. Er moet dus iets gebeuren".

De PvdA'ster vindt het tegelijk teleurstellend dat de EU-landen geen strengere normen bepleiten. "Dat is slecht nieuws voor de volksgezondheid in Europa die juist is gebaat bij strengere normen voor luchtkwaliteit," aldus Corbey.

De EU-landen hebben op hoofdlijnen een akkoord dat ze maximaal 25 microgram stofdeeltjes groter dan 2,5 micrometer per kuub in 2015 mogen hebben. Voor stofdeeltjes groter dan tien micrometer is dat een jaargemiddelde van 40 microgram uiterlijk in 2010.

Bron: ANP