Het Naardermeer is iedere zondagochtend de thuisbasis voor Vroege Vogels radio. Een prachtige en bijzondere plek, midden in de randstad. Maar op dit moment vrij onaangenaam voor mensen vanwege de aanwezigheid van miljarden knutten.
In 1904 wilde de gemeente Amsterdam nog een vuilnisbelt maken van het Naardermeer. Om dat te voorkomen werd de
Vereniging Natuurmonumenten
opgericht. Het Naardermeer was in 1906 hun eerste aankoop. En daarmee was dit het eerste beschermde natuurgebied van Nederland.
Het Naardermeer is een laagveengebied dat bestaat uit grote plassen, zoals het Groote Meer en de Wijde Blik. Eromheen liggen moerasbossen en drassige weilanden met ondiepe plassen. Deze bijzondere biotopen bieden het hele jaar door een thuis voor talloze planten en dieren. Maar in mei en juni is er één soort die hier de hele boel domineert, met miljarden tegelijk: de knut.
Paradijs
Knutten zijn piepkleine mugjes waarvan wereldwijd 7000 soorten voorkomen waarvan 200 in Nederland. In het Naardermeer leven minstens 10 verschillende soorten. Helemaal zeker weten doen we dat niet, want er is nog veel onbekend over knutten. Zeker is wel dat ze dol zijn op nattigheid en met al dat water is het Naardermeer dan ook een waar knuttenparadijs.
Niet alle knutten bijten, maar de soorten die dat doen, zijn daarin zeer fel en venijning. Het zijn de vrouwelijke mugjes die bijten; zij gebruiken het bloed om hun eitjes te laten rijpen. Het Naardermeer is in mei en juni door de aanwezigheid van al die bijtertjes geen prettige plek om te wandelen.
Krabbenscheer
Voor de 75 soorten vogels die hier vóórkomen is dat perfect. Zij kunnen precies in deze periode ongestoord broeden en hun jongen grootbrengen. De knutten en hun larven vormen verder voedsel voor tal van insecten en kleine vogels.
De Galloways - de kudde bestaat inmiddels uit 170 dieren - hebben alleen maar last van de kleine mugjes. Hun dikke vacht biedt geen bescherming; knutten weten áltijd een onbehaard plekje te vinden.
Een net uitgekropen libel
Zondagochtend
De knut is onlosmakelijk met het prachtige Naardermeer verbonden, en veel dieren hebben profijt van zijn aanwezigheid. Alleen mensen kunnen in mei en juni beter wegblijven.
Dat doet Vroege Vogels overigens niet; wij komen hier het hele jaar door op zondagochtend een radio-uitzending maken, van 7 tot 10 uur, op Radio 1.