Milieuheffing vlees ‘lastig maar niet onmogelijk’ _01_04_2007

Een milieu- en diervriendelijke veehouderij met de helft van het huidige aantal varkens en kippen, waarin boeren toch nog voldoende verdienen. Sterker nog, waarin er weer toekomst is voor boeren. Volgens Milieudefensie kan dit binnen tien jaar worden gerealiseerd als haar aanbevelingen worden overgenomen. In principe klopt dat, zegt het LEI dat de plannen doorrekende. Maar in praktijk wordt het lastig en hangt er een stevig prijskaartje aan. 

Met een burgerinitiatief, dat al meer dan honderdduizend mensen ondertekenden, kreeg Milieudefensie het voorstel op de agenda van de Tweede Kamer. Het plan van Milieudefensie behelst onder andere een milieuheffing van 85 cent per kilo vlees. Daarmee wil de milieuorganisatie een deel van de verborgen kosten van de veehouderij doorberekenen aan de consument, zoals milieuvervuiling en ontbossing voor de veevoerproductie.

De Nederlandse veehouderij zal volgens Milieudefensie daardoor omschakelen naar kleinschaliger kwaliteitsproductie en het aantal varkens en kippen zal in tien jaar tijd halveren. Boeren hebben ondertussen weinig te vrezen. Zij krijgen uit de heffing toeslagen betaald die de lagere opbrengsten van de milieuvriendelijker productie compenseren. De werkgelegenheid blijft in de primaire sector behouden, alleen bij slachterijen verdwijnen er op termijn banen.

Ir. Cees van Bruchem van het LEI rekende in opdracht van Milieudefensie een plan van het Milieu- en Natuurplanbureau door dat vergelijkbaar was met het voorstel van de milieuorganisatie. Een duurzamer en kleinschaliger veehouderij maakt de productie van vlees duurder. De hele sector krijgt rond de achthonderd miljoen euro meer kosten, door bijvoorbeeld meer ruimte en meer arbeidstijd per dier.

Die kosten moeten door iemand opgebracht worden. Dat kan in principe door een consumentenheffing op vlees, zoals Milieudefensie wil, vergelijkbaar met de accijns op benzine of sigaretten. Alternatief is een invoertarief op goedkoop en milieuonvriendelijk vlees uit het buitenland om oneerlijke concurrentie te voorkomen. Alleen zien de wereldhandelsorganisatie WTO en de Europese Unie liever geen muur om de EU die goedkoop vlees tegenhoudt. En een muur om Nederland is onmogelijk. Oneerlijke concurrentie is alleen tegen te gaan, zegt Van Bruchem, door boeren te compenseren met toeslagen voor milieuvriendelijker productie. En dat kan in principe inderdaad betaald worden uit de voorgestelde heffing. ‘Ook dat is lastig voor elkaar te krijgen binnen de EU en de WTO, maar niet onmogelijk. Het zou eenvoudiger zijn de premies gewoon uit belastingen te betalen, dan voorkom je ook dat uiteindelijk toch de veehouder via afwenteling weer voor een deel van de heffing opdraait.

Bron: WUR