Zenderonderzoek: hoe vliegt de meeuw rondom windturbines?

Veertig zilvermeeuwen en kleine mantelmeeuwen zijn met een zender uitgerust om te zien hoe ze zich gedragen rondom windturbines. Daarmee wordt geprobeerd te voorspellen wanneer de kans op een aanvaring het grootst is. Op die momenten kunnen vervolgens de windmolens tijdelijk stil worden gelegd.

Hoe veel meeuwen jaarlijks sneuvelen door een collisie met een windturbine is niet bekend. “Maar elke meeuw is er één te veel”, vertelt Luc Hoogenstein, ecoloog bij Eneco. “Tijdens het broedseizoen worden de molens al tijdens het begin van de ochtend en het eind van de dag stilgezet, omdat dan de meeste trek plaatsvindt.”

Onbekend is vooralsnog hoe meeuwen zich gedragen dichtbij windturbines. “Dat kan van verschillende variabelen afhangen, denk aan wind, neerslag, bewolking en temperatuur. Als we daar meer informatie over hebben kunnen we het stilstandbeleid gaan finetunen.” Als bijvoorbeeld blijkt dat tijdens neerslag meeuwen dichterbij windturbines vliegen, kan ervoor worden gekozen om ook dan de molens stil te zetten.

Aan meeuwenonderzoeker Roland-Jan Buijs van Buijs Eco Consult de taak de meeuwen te vangen. Daar gebeurt met behulp van een vangkooi die boven op het nest wordt geplaatst. “Dat doen we pas als de meeuw al een tijdje broedt. Dan hebben ze een hele sterke binding met het nest en is de kans minimaal dat ze de eieren in de steek laten.”

Vervolgens brengt zeevogelbioloog Ruben Fijn van Waardenburg Ecology met chirurgische precisie de zender aan. “Hij moet precies op maat gemaakt worden. Dat is altijd een secuur werkje.” De zender is een klein kastje met zonnecollectoren dat tweemaal daags alle informatie naar de onderzoekers zendt. Het wordt op de rug van de vogel aangebracht met twee bandjes: “Het is eigenlijk een soort rugtasje”.

Alhoewel de onderzoekers met alle voorzichtigheid te werk gaan blijft het natuurlijk een heftige ingreep voor de vogel. Fijn: “Voor zichzelf heeft de meeuw pech, maar voor de soort in het algemeen levert ie heel veel nuttige informatie op. Daarmee kunnen we hopelijk bijdragen aan een betere bescherming van deze vogels.”